در سفارش امام علي(ع) به ابن عباس حاكم بصره در مورد رعايت حال قبيله «بني تميم» آمده: «آنها [قبیله بنی تمیم] با ما پيوند خويشاوندى نزديك و قرابت خاص دارند كه ما نزد خداوند به وسيله صله رحم نسبت به آنها مأجور خواهيم بود و با قطع آن مؤاخذه خواهيم شد». به اعتقاد مفسّرانِ «نهج البلاغه»، دليل خويشاوندى بنى تميم و بنى هاشم به واسطه جد اعلاي شان - «الياس بن مضَر» - بوده است: هاشم با سيزده واسطه به الياس مى رسيد و بنى تميم نيز با واسطه هاى زيادى به او مى رسيدند؛ ولى از آنجا كه مسئله خويشاوندى در اسلام بسيار اهمّيّت دارد امام(ع) حتى با اين مقدار واسطه باز هم آنها را خويشاوندِ نزديك شمرده است.

امام علي(ع) براي ايجاد آرامش در بصره به ابن عباس نوشت: «بصره محل نزول ابليس و كشتزار فتنه هاست، با اهل آن به نيكى رفتار كن، برادرت را به هنگام خطا كردن با نيكى سرزنش كن و شرّ او را از طريق بخشش از خودت دور ساز، خبر بدرفتارى تو با طايفه بنى تميم به من رسيده، هرگاه رئيس نيرومند اين طايفه غايب گردد مرد نيرومند ديگرى در ميان آنها ظاهر مى شود، و در عصر جاهليّت و در اسلام كسى در نبرد بر آنان پيشى نگرفته، آنها با ما پيوند خويشاوندى دارند ... پس اى ابوالعباس! خدا تو را رحمت كند مدارا كن در آنچه بر زبان و دست تو از خير و شرّ جارى مى شود؛ زيرا هر دو در اين امور شريكيم و سعى كن كه حُسن ظنّ من نسبت به تو پايدار ماند و نظرم درباره تو دگرگون نشود».

آیه اول درباره عمر نازل شد، آنجا که پیامبر(ص) وقتی می خواست به خیبر برود فردی را به عنوان جانشین انتخاب کرد اما عمر فرد دیگری را پیشنهاد کرد. یا درباره برخی از مسلمانان نازل شد که اعمال را پیش از موقع انجام می دادند  یا آرزو داشتند تا آیاتی راجع به آنها نازل شود. آیه دوم درباره گروهی از قبیله بنی تمیم نازل شد که وقتی وارد مسجد شدند، با سر و صدا و کلمات بی ادبانه پیامبر(ص) را صدا زدند و گفتند: بیا با هم مفاخره کنیم.