ایشان می فرماید: «آيا خلافت با همنشينى پيامبر حاصل مى شود، ولى با همنشينى و خويشاوندى حاصل نمى گردد»، همچنین حضرت در شعری خطاب به ابوبکر می فرماید: «اگر تو به سبب شورا مالك امور شدى چرا در اين شورا بنی هاشم غايب بودند؟ و اگر از طريق قرابت با پيامبر(ص) در برابر مخالفانت استدلال كردى ديگرى از تو به پيامبر(ص) سزاواتر و نزديك تر است». در واقع امام(ع) می خواهد با سخن خودشان دليلشان را باطل كند.

ریشه واژه «ولىّ»، ولایت است. اصل این ماده بر قرب و نزدیکى دلالت مى کند. برای قرب معنوی نیز در نسبت خانوادگی یا دین، دوستی و یاری استعاره آورده می شود. وِلایت (بر وزن هدایت) به معناى نصرت، و وَلایت (بر وزن شَهادت) به معناى به دست گرفتن امر است. گفته شده هر دو یک معنا دارد و حقیقت آن همان تولّى امر و بدست گرفتن کار است. ولایت هنگام به کار رفتن در نزدیکی معنوی بر نوعى از نسبت قرابت دلالت مى کند و لازمه آن این است که ولىّ نسبت به آنچه بر آن ولایت دارد، داراى حقى است که دیگرى ندارد.
 

ابن تیمیه مى گوید: «انفس» در لغت عرب بر مساوات دلالت ندارد، بلکه مقصود از آن، نزدیکان و اقرباى انسان است. در پاسخ مى گوییم اوّلا: در برخى از آیات بین کلمه انفس و اقربا مقابله افتاده است و لذا نمى توان در همه جا ادعا کرد که انفس به معناى اقربا است. آیه مباهله نیز این چنین است. ثانیاً: مستفاد از آیه مباهله آن است که خداوند پیامبرش را خطاب کرده، مى فرماید: اى محمّد! خود را براى مباهله بیاور؛ و پیامبر(ص) در آن موقف على(ع) را براى مباهله آورد.