نگاهي به «عالم برزخ» و زندگى برزخي

«عالم برزخ» چيست و زندگى برزخى چگونه است؟

به عالَمى كه ميان دنيا و عالَم آخرت قرار گرفته، «برزخ» گفته مى شود. در زندگى برزخى روح انسان بعد از پايان زندگى اين جهان در اجساد لطيفى قرار مى گيرد كه بسيارى از عوارض و خصوصیات ماده را ندارد؛ اما چون از هر نظر شبيه اين جسم است، به آن «قالب مثالى» يا «بدن مثالى» مى گويند. بعضى از محققان زندگی برزخی را تشبيه به وضع روح در حالت خواب كرده اند كه در آن حال، انسان با مشاهده نعمت هائى واقعا لذت می برد و يا بر اثر ديدن مناظر هولناك معذّب می شود، آنچنان كه گاه فرياد مى كشد و بدن او غرق عرق مى شود.

مفهوم برزخ

اسلام عالم برزخ را چگونه تبیین کرده است؟

واژه «برزخ» در اصل، به معنى چیزى است که در میان دو شىء، حائل مى شود و سپس به هر چیزى که میان دو امر قرار گیرد «برزخ» گفته شده است، از این رو به جهانی که بین دنیا و آخرت قرار گرفته، «برزخ» گفته مى شود، و از آن تعبیر به عالم قبر و یا عالم ارواح می شود. آيات از قرآن صریحاً وجود چنین جهانى را اثبات مى کند، مانند ایات مربوط به حیات شهیدان: «هرگز گمان نکن کسانى که در راه خدا کشته شدند مردگانند، آنها زنده اند و نزد پروردگارشان روزى داده مى شوند».

برزخ در روایات

احادیث، عالم برزخ را چگونه اثبات مى کنند؟

روايات فراوان شيعه و اهل تسنن با تعبيرات عالم قبر، عالم ارواح و جهانى بين دنيا و قيامت، خبر از واقعيت حيات برزخي مي دهند. ائمه(ع) آن را باغى از باغ هاى بهشت يا گودالى از گودال هاى جهنم معرفي نموده اند. امام سجاد(ع) می فرماید: «قبر باغى است از باغ هاى بهشت یا گودالى از گودال هاى جهنم»، هم چنین امام صادق(ع) می فرماید: «برزخ همان عالم قبر است که پاداش و کیفر میان دنیا و آخرت است، به خدا ما بر شما نمى ترسیم مگر از برزخ». بر این اساس عمده نگراني ائمه از برزخ  شیعیان بوده است.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قال الرضا عليه السلام :

«ان المحرم هو الشهر الذي کان اهل الجاهلية فيما مضي يحرمون فيه الظلم و القتال لحرمة فما عرفت هذه الامة حرمة شهرها و لا حرمة نبيها لقد قتلوا في هذا الشهر ذريته و سبوا نساءه‏»

امالى صدوق، ص 112