الکافی

معرفی کتاب «الکافی»

کتاب کافی یکی از مهمترین کتاب‌های حدیثی و نخستین کتاب از کتب اربعه شیعه است که توسط ابو جعفر محمد بن یعقوب بن اسحاق کلینی (م 329 ق) نوشته شده است. این کتاب در واقع نخستین کتابی است که به صورت جامع در همه زمینه های اعتقادی، فقهی، اخلاقی، تفسیر و تاریخ، روایات معتبر را جمع کرده است. به طوری که تعداد روایات آن برابر و بلکه بیش از همه روایات صحاح سته است. کلینی کتاب خود را در سه بخش عمده مرتب کرده است: اصول دین «اصول کافی»، فروع دین «فروع کافی»، متفرقه که با عنوان «روضه کافی» شناخته شده است. کلینی این کتاب را در پاسخ به درخواست برخی از شیعیان تدوین کرد که به علت تعدد و اختلاف روایت‌ها نمی توانستند مسائل و حقایق اسلامی را به طور دقیق و حقیقی تشیخص دهند.

شیخ کلینی

«شیخ کلینی» که بود؟

ابو جعفر محمد بن یعقوب بن اسحاق کلینی رازی (م 329 ق) یکی از بزرگترین و مهمترین محدثان و دانشمندان شیعه می باشد. او در دوران غیبت صغری امام عصر ارواحنا فداه در روستای کُلین (که امروز از توابع حسن آباد شهر ری است) به دنیا آمد و در دامان پدر و دایی بزرگوارش رشد و تربیت یافت و سپس برای تکمیل دانش خود به ری و قم رفت تا از محدثان و اصحاب ائمه نیز به استماع و فراگیری حدیث بپردازد. سپس برای تکمیل دانش خود بویژه دانش حدیثی و کلامی به سمت عراق روانه شد و در کوفه از ابن عقده کوفی بیش از یکصد هزار حدیث فرا گرفت و سپس به بغداد رفت و در آنجا به تدوین و تالیف کتاب های مهم برای تشیع پرداخت و در همان شهر به دیار باقی شتافت.

جايگاه اصول کافی نزد شيعه؟

آيا بيشتر روايات اصول کافی ضعيف دانسته شده است؟ اگر چنين است، چرا شيعه آن را تفسير قرآن می داند؟!

بی شک اصول کافی معتبرترین کتاب «حدیثی» شیعه است. امّا شيعه بجز «قرآن کريم» هيچ کتابي را به طور «مطلق» صحیح نمی داند و این از محسّنات شیعه است. هر چند مرحوم كليني برترين محدّث تاريخ شيعه است؛ اما معصوم از خطا نبوده و اين امري طبيعی و مطابق با عقل است. 
سؤال اینجاست که چرا اکثر اهل سنّت به صحیح بخاری «اعتماد مطلق» دارند؟! در حالی که در میان روایات این کتاب علاوه بر حدیث ضعیف و شاذّ، حدیث جعلی نیز وجود دارد. از لحاظ متن نیز روایاتی دارد که خلاف تعلیمات قرآن و در حق رسول خدا(ص) توهین بار است!

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ الرّضا عليه السّلام :

يَا ابنَ شَبيبٍ! اِنْ کُنْتَ باکِياً لِشَئٍ فَاْبکِ لِلْحُسَيْنِ بْنِ عَلىّ بْنِ اَبى طالبٍ عليه السّلام فَاِنَّهُ ذُبِحَ کَما يُذْبَحُ الْکَبْشُ.

بحارالانوار، ج 44، ص 286