دوران حیات امام صادق(ع)، با حوادثی مانند جنبش علویان آغاز شد كه به شكست و كشته شدن آنها انجاميد. همچنين دوران امام(ع) مصادف با جنبش عباسیان بود که به دنبال آن حکومت اموی سقوط کرده و عباسیان روی کار آمدند. از سویی جدایی عباسیان و علویان نیز از جمله حوادثی است که در زمان آن حضرت به وقوع پیوست. بخش پایانی زندگی امام(ع) مصادف با حکومت منصور عباسی بود. در این دوران فعالیت های امام(ع) پنهانی بود و آن حضرت اصحاب خود را به کتمان و حفظ اسرار اهل بیت(ع) دستور می دادند. از سویی امام(ع) با قيام نفس زکیّه‌ مخالفت كرد و در جریان شورش او از مدینه خارج شد و پس از پایان قيام به مدینه بازگشت.

امام صادق(ع)، از نظر روایت حدیث و فقاهت و افتاء، از موقعیت شامخی نزد اهل سنت برخوردار بوده بطوری که او را از شیوخ مسلّم «ابو حنیفه» و «مالک بن انس» و ... شمرده اند. کثرت دانش اندوزانی که در محفل درسش حاضر ‌شده و یا از آن حضرت حدیث نقل می کردند، نشان دهنده عظمت شخصیت علمی ایشان است، به طوري كه در مسجد کوفه نهصد نفر از ايشان حديث نقل می كردند. با وجود آنكه بسیاری از محدثان در عهد بنی امیه جرأت نقل حدیث از امام(ع) را نداشتند علمای اسلام از احدی به اندازه آن حضرت حدیث نقل نکرده اند.