آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

در سوره «حجّ»، سخن از غم و اندوه دامنه دار براي دوزخيان است كه از آلام روحى آنها حكايت مى كند: «هر زمان اراده كنند از غم و اندوه هاى دوزخ خارج شوند آنها را به آن باز مى گردانند و [به آنها گفته مى شود] بچشيد عذاب سوزان را». هنگامى كه دوزخيان بخواهند از اين غم و اندوهِ جانكاه، رهايى يابند و به اطراف دوزخ نزديك شوند مأموران دوزخ با تازيانه ها يا گرزهاى آتشين آنها را باز مى گردانند.

در سوره «حجّ» آیه 22 سخن از غم و اندوه دامنه دار براي دوزخيان است كه از آلام روحى آنها حكايت مى كند. مى فرمايد: (هر زمان اراده كنند از غم و اندوه هاى دوزخ خارج شوند آنها را به آن باز مى گردانند و [به آنها گفته مى شود] بچشيد عذاب سوزان را!)؛ «كُلَّمَا اَرَادُوا اَنْ يَخْرُجُوا مِنْهَا مِنْ غَمٍّ اُعِيدُوا فِيهَا وَ ذُوقُوا عَذَابَ الْحَرِيقِ».
بسيارى از مفسّران گفته اند: هنگامى كه آنها مى خواهند از اين غم و اندوهِ جانكاه، رهايى يابند و به اطراف دوزخ نزديك شوند مأموران دوزخ با تازيانه ها يا گرزهاى آتشين آنها را باز مى گردانند؛ زيرا در آيه قبل از آن، جمله «وَ لَهُمْ مَقَامِعُ مِنْ حَدِيدٍ» اشاره به اين معناست. جمله «ذُوقُوا عَذَابَ الْحَرِيقِ»؛ (بچشيد عذاب سوزان را) كه به عنوان سرزنش و تحقير به آنها گفته مى شود نيز نمونه ديگرى از اين عذاب روحانى است.(1)،(2)