آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

پيدايش هر آئين جديد الهى مثل اسلام با سنت شكنى هايى همراه است. پيشگامي در ايمان به پيامبر اسلام(ص) در آن محيط آلوده كارى بسيار مشكل است؛ زيرا پيشگامان در ايمان مورد هجوم جاهلان متعصبند و چون در اقليتند جان و مالشان همواره در خطر است. بعلاوه آنها اسوه اى براى ديگران و سببى براى پيشرفت آئين حقّ در دنيايند. روى اين جهات چهارگانه، «قرآن» وعده قطعى بهشت را به آنان داده است؛ البته اولين موهبتى كه خداوند در سوره «واقعه» براى آنها قرار داده موهبت قرب به خداست كه از تمام نعمت هاى عظيم و جنات النعيم بالاتر است.

پيدايش هر آئين جديد الهى با سنت شكنى هايى همراه است، مخصوصاً آئينى همچون اسلام كه در محيط بسيار خرافى و آلوده به انواع مفاسد و مملو از ارزش هاى كاذب و غلط ظاهر گشت. بديهى است پيشگام شدن در ايمان به چنين پيامبرى كارى بسيار مشكل است و نياز به شهامت فراوان دارد؛ زيرا هميشه پيشگامان در ايمان مورد هجوم جاهلان متعصّب قرار دارند و چون در اقليتند جان و مال و حيثيتشان همواره در خطر است.
بعلاوه آنها «اسوه اى» براى ديگران محسوب مى شوند و سببى براى پيشرفت آئين حقّ در دنيا. روى اين جهات چهارگانه، پيشگامان امتياز بزرگى دارند و اينجاست كه «قرآن مجيد» وعده قطعى بهشت را به آنها داده و در آيه 10 سوره «واقعه» مى فرمايد: (و پيشگامان پيشگام * آنها مقرّبانند * و در باغ هاى پر نعمتِ بهشت جاى دارند)؛ «وَ السَّابِقُونَ السَّابِقُونَ * اُولئكَ الْمُقَرَّبُونَ * في جَنَّاتِ النَّعيمِ».(1)
اين در صورتى است كه «سابقون» را به معناى سابقون در ايمان تفسير كنيم؛ ولى بعضى از مفسّران آن را به سبقت در طاعة الله؛ (اطاعت فرمان خدا) يا سبقت در نمازهاى پنجگانه يا جهاد يا هجرت يا توبه تفسير كرده اند، در اين صورت نيز مى تواند شاهدى براى مقصود باشد؛ چراكه پيشگامان در اين اعمالِ خير نيز اسوه و قدوه ديگرانند و هم مردمانى ايثارگر و با شهامت و متوكّل بر خدا، شايسته بهره مند شدن از جنّات نعيمند.
در روايات اسلامى «سابقون» به اميرمؤمنان علي(عليه السلام) كه نخستين مسلمان از جنس مردان بود و گاه به چهار نفر «هابيل» و «مؤمن آل فرعون» و «حبيب نجّار» و «علي(عليه السلام)» تفسير شده كه هر كدام در عصر و زمان خود مصداق روشن و نمونه اتمّ از سبقت در ايمان و جهاد و اعمال خير بودند.(2)
قابل توجه اينكه نخستين موهبتى كه خداوند در اين آيات براى آنها قرار داده موهبتِ قرب به خدا است: «اُولئكَ الْمُقَرَّبُونَ» كه از تمام نعمت هاى عظيم و جنّات النعيم برتر و بالاتر و والاتر است.
و با اينكه «جنات»؛ (باغ هاى بهشت) بدون ذكر نعيم كه جمع نعمت است براى اداى مقصود كافي مى باشد؛ ولى ذكر اين دو با هم تأكيد و اهميت بيشترى را در مورد نعمت هاى بهشت در بر دارد.
اين تعبير مى تواند اشاره به مطلب ديگرى نيز باشد كه باغ هاى بهشتى فقط كانون نعمت هستند، برخلاف باغ هاى دنيا كه اداره و نگهدارى و حفظ آنها هميشه با زحمات فراوانى همراه بوده و هست و هر زمان بيم آفت و فنا و نابودى درباره آنها مى رود.(3)