آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

از بحث هاي مطرح در دادگاه عدل الهي، بحث گواهي اعضاي بدن انسان است. «قرآن» در اين باره مي فرمايد: «آن روز زبانها و دستها و پاهايشان نسبت به اعمالى كه مرتكب شدند بر ضد آنها گواهى مى دهد». هنگامى كه دشمنان خدا در كنار دوزخ مى آيند گوشها و چشمها و پوست هاى تنشان به اعمال آنها گواهى مى دهد در اين هنگام «آنها به پوست هاى تن خود مى گويند: چرا بر ضد ما گواهى داديد؟» آنها در پاسخ مى گويند: «همان خدايى كه هر موجودى را به نطق درآورده ما را ناطق ساخته است!».

يكي از بحث هاي مطرح در دادگاه عدل الهي، بحث گواهي اعضاي بدن انسان است. «قرآن» در سوره «نور» آيه 24 مى فرمايد: (آن روز كه زبانها و دستها و پاهايشان نسبت به اعمالى كه مرتكب شدند بر ضد آنها گواهى مى دهد)؛ «يَوْمَ تَشْهَدُ عَلَيْهِمْ اَلْسِنَتُهُمْ وَ اَيْدِيهِمْ وَ اَرْجُلُهُمْ بِما كَانُوا يَعْمَلُونَ». (آرى در آن روز خداوند جزاى واقعى آنها را بى كم و كاست مى دهد)؛ «يَوْمَئذ يُوَفِّيهِمُ اللهُ دِينَهُمُ الْحَقَّ». آيه 21 سوره «فصّلت» نيز شبيه آن است با اين تفاوت كه از گواهى پوست هاى بدن خبر مي دهد و مى فرمايد: هنگامى كه دشمنان خدا در كنار دوزخ مى آيند گوشها و چشمها و پوست هاى تنشان به اعمال آنها گواهى مى دهد در اين هنگام (آنها به پوست هاى تن خود مى گويند: چرا بر ضد ما گواهى داديد؟)؛ «وَ قَالُوا لِجُلُودِهِمْ لِمَ شَهِدْتُّمْ عَلَيْنَا». آنها در پاسخ مى گويند: (همان خدايى كه هر موجودى را به نطق درآورده ما را ناطق ساخته است!)؛ «قَالُوا اَنْطَقَنَا اللهُ الَّذِي اَنْطَقَ كُلَّ شَيْءٍ».
ظاهر آيات فوق اين است كه خداوند به اعضاى تن و حتى به پوست بدن توانايى و شعور مى دهد تا به سخن درآيند و هر عضوى هر كارى را انجام داده بازگو كند. گوش آنچه را شنيده و چشم آنچه را ديده، پوست آنچه را لمس كرده، زبان آنچه را گفته، دست آنچه را انجام داده و پا راهى را كه رفته است و اين شش عضو هر كدام اعتراف به اعمالى كه انجام داده اند مى كنند.
اينكه بعضى از مفسّران گفته اند: بعضى از اين اعضاء مانند زبان گواهى بر تمام اعمال آدمى مى دهد نه فقط بر اعمال خودش، تناسبى با ظاهر آيات ندارد و از اينجا روشن مى شود كه اگر نام بعضى از اعضاء در اين آيات نيامده (مانند قلب و مغز و لبها و دندانها و امثال آن، نسبت به نيّتها و غذاها و گفتارها) به معناى اين نيست كه گواهى مخصوص به اين شش عضو است؛ بلكه ظاهراً هر عضوى اعمال خود را بازگو مى كند و چه شاهد صادقى بهتر از آنها.
روشن است كه اين شهادت، شهادت اعضاء است، هر چند به قدرت خدا انجام يافته، نه مستقيما شهادت خداوند، آن گونه كه در تفسير فخر رازى از بعضى به عنوان يك تفسير نقل شده است.(1)
این نکته نیز قابل توجه است كه از بعضى از آيات «قرآن» استفاده مى شود كه نخست ساير اعضاء بدن غير از زبان گواهى مى دهند و هنگامى كه مسائل آفتابى شد زبان نيز اعتراف به حقيقت مى كند، چنانكه در آيه 65 سوره «يس» مى خوانيم: «اَلْيَوْمَ نَخْتِمُ عَلَى أَفْوَاهِهِمْ وَ تُكَلِّمُنا أََيْدِيهِمْ وَ تَشْهَدُ اَرْجُلُهُمْ بِمَا كَانُوا يَكْسِبُونَ»؛ (امروز بر دهان آنها مهر مى نهيم و دست هاى آنها با ما سخن مى گويد و پاهايشان به اعمالى كه انجام دادند گواهى مى دهند).(2)