پاسخ اجمالی:
راز پرواز هر جسمی در قانونی ساده نهفته است و آن اختلاف فشار هوا در سطح زیر و روی یک جسم افقی در حال حرکت می باشد و همین قانون باعث پرواز پرندگان می شود. البته در پرواز پرندگان مسائل دیگری نیز دخیل است؛ مانند: سرعت اولیه برای ایجاد نیروی بالابر، خنثی کردن این نیرو برای فرود، چگونگی تغییر مسیر هنگام پرواز و ... آری پدید آمدن این همه اعجاز از طبیعت کور ناممکن است و همگی نشانه ای از عظمت خالق این موجودات است.
پاسخ تفصیلی:
سال ها انسان فكر مى كرد اين چه نيروى مرموزى است كه پرندگان را كه اجسام نسبتآ سنگينى هستند برخلاف نيروى جاذبه به اين آسانى به بالا مى برد و به نرمى و راحتى و چابكى در اوج آسمان به پرواز در مى آورد و به سرعت جابجا مى کند؟ ولى با اختراع و تكميل هواپيما، اين معنى كشف شد كه نيروئى به نام نيروى بالابر وجود دارد كه نه تنها پرندگان؛ بلكه مى تواند اجسام بسيار سنگين را در آسمان به پرواز در آورد؛ که در يك عبارت ساده و خالى از اصطلاحات فنّى مى‌توان آن را چنين توضيح داد:
اگر جسمى داراى دو سطح متفاوت باشد - مانند بال هاى پرندگان يا بال‌هاى هواپيما كه سطح روئين اش داراى انحناء و برجستگى است - اگر چنين جسمى به طور افقى حركت كند، نيروى خاصّى در آن پيدا مى شود كه آن را به طرف بالا سوق مى دهد. اين به خاطر آن است كه فشار هوا بر سطح زيرين نسبت به سطح روئين بيشتر خواهد بود (چون سطح روئين بيشتر از سطح زيرين است). استفاده از اين قانون، هسته اصلى پرواز اجسام سنگين را در هوا تشكيل مى دهد؛ و اگر درست در بال هاى پرندگان دقت كنيم، اين قانون فيزيكى را دقيقآ مى توانيم درک كنيم.
ولى اين تنها يك مسأله از ده ها مسأله مهم پرواز است و براى تكميل آن امور زير نيز ضرورت دارد:
1- سرعت اوليّه براى ايجاد نيروى بالابر؛ هواپيماها براى بدست آوردن اين سرعت، مدّت زيادى روى زمين راه مى روند؛ ولى پرندگان گاه با كمى دويدن و گاهى با يك پرش سريع در هوا به اين هدف مى رسند!
2- چگونگى خنثى كردن اين نيرو براى فرود آمدن؛ اين معنى با كم كردن سرعت و تغيير شكل بال ها در پرندگان و هواپيماها صورت مى گيرد!
3- چگونگى تغيير مسير به هنگام پرواز؛ اين معنى نيز عمدتآ به وسيله حركات دم هواپيما است يا پرهاى مخصوص دم پرندگان كه در جهات مختلف صورت مى گيرد و پرنده را به هر سو كه قصد كند می برد.
4- شكل مناسب براى پرواز به طورى كه مقاومت هوا را روى جسم پرنده به حداقل برساند؛ اين معنى در پرندگان به وسيله اندام دوكى شكل (كلّه گرد و بيضى شكل)، منقار كشيده و تيز تأمين شده و شكل هواپيماها نيز تقليدى از آن است.
5- ابزار همآهنگ با پرواز؛ اين معنى با پوشش پرها كه به پرندگان اجازه مى‌دهد بر هوا سوار شوند و تخم گذارى به جاى باردار شدن، تا بدن آنها سنگين نگردد و چشم هاى تيزبين كه از نقطه دور هدف يا طعمه يا شكار خود را به خوبى ببيند، و امثال اينها تأمين شده است.
مدّت‌ها بود كه دانشمندان ملاحظه مى كردند كه وجود چرخ هاى هواپيما علاوه بر اينكه از سرعت آنها مى كاهد؛ خالى از خطراتى در هنگام پرواز نيست؛ تا اينكه با مشاهده وضع پرندگان كه به هنگام پرواز همين كه از زمين بلند شدند پاى خود را جمع مى كنند و كمى قبل از فرود آمدن پاى خود را باز مى كنند، فهميدند كه بايد از چرخ هاى متحرّك استفاده كنند كه پس از اوج گرفتن جمع شود و كمى قبل از فرود آمدن باز گردد!
اصولا اگر تعجب نكنيد ساليان درازى است كه دانشمندان روى انواع مختلف پرندگان از نظر چگونگى پرواز و چگونى فرود آمدن و طرز بال ها و دم ها، مطالعه مى كنند؛ و انواع مختلفى از هواپيما را به تقليد از انواع مختلف پرندگان ساخته اند. (دقت كنيد)
سوالی که در اینجا مطرح است این است که آيا اصولى كه گفته شد كه هريك براى پرواز ضرورت دارد از طبيعت كور و كر ممكن است؟ آيا اينها دليل بر علم و قدرت بى‌مانند مبدأ آفرينش نيست؟ و آيا جمله «ما يُمْسِكُهُنَّ اِلاَّ الرَّحْمنُ»؛ (جز خداوند رحمان کسى آنها را برفراز آسمان نگه نمى دارد) اشاره لطيف و زيبائى به تمام اين اصول نيست؟ به خصوص اينكه به دنبال آن جمله «اِنَّهُ بِكُّلِ شَىءٍ بَصيرٌ»؛ (چرا که او به هر چیز بیناست) اين معنی را تكميل مى كند.(1)
تا کنون هیچ نظری برای این مطلب درج نشده است.