آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

ممکن است کسی بگوید خداوند جهان را با برنامه ای معین و بر اساس حکمت و نظم آفریده است، از این رو دیگر جایی برای «دعا» و «نیایش» باقی نمی ماند. در پاسخ می توان گفت: بی تردید مقدّرات هستی بر اساس علم و حکمت الهی است، اما بسیاری از مقدّرات الهی مشروط به وجود یا عدم وجود یک یا چند شرط است، و در پاره ای از مواقع، «نیایش» شرط تحقق آن مطلوب است؛ در واقع «دعا» قسمتی از تقدیر الهی است، مانند بیماری که تقدیر بر آن است که اگر مراحل درمان خود را ادامه دهد، بهبود یافته و به حیات خود ادامه می دهد.

اگر کسی بگوید خداوند جهان هر چیزی را طبق حکمت و نظم، با برنامه ای معین آفریده است، از این رو دیگر جایی برای «نیایش» باقی نمی ماند... در پاسخ می گوییم: بی تردید مقدّرات پروردگار بر اساس علم و حکمت است، ولی نکته آن است که بسیاری از مقدّرات الهی مشروط به وجود یا عدم یک یا چند شرط است، و «نیایش» در پاره ای از مواقع شرط تحقق آن مطلوب است؛ به تعبیر دیگر، «دعا» قسمتی از تقدیر الهی است، همانند مریضی که تقدیر بر آن است که اگر مداوا نکند بمیرد، ولی اگر همان مرض را مداوا کرده و دارو بخورد بهبود یافته و به حیات خود ادامه می دهد.(1)