پاسخ اجمالی:
رأفت و رحمت اسلامى نه تنها شامل تمام انسانها مىشود؛ بلكه ساير موجودات و جانداران را نيز دربر مىگيرد. در تعاليم اسلامى، رواياتى درباره حقوق حيوانات وجود دارد و پيامبر اسلام(ص) در روايتي براى چهارپايان شش حق بيان كرده كه صاحبان اين حيوانات بايد آنها را محترم بشمارند و رعايت كنند. با وجود آن كه اين امور، دستورات ظريفى است كه در دنياى امروز به آن عمل نمىشود و كسى به آن توجّهى نمىكند؛ امّا آيين رحمتگستر اسلام به تمام اين ريزهكاريها توجّه دارد و پيروانش را به آن دعوت مىكند.
پاسخ تفصیلی:
رأفت و رحمت اسلامى نه تنها تمام انسانها را ـ با قطع نظر از كيش و آيين آنها ـ شامل مىشود؛ بلكه ساير موجودات و جانداران را نيز در بر مىگيرد! بر همين اساس در تعاليم اسلامى، رواياتى(1) وجود دارد كه پيرامون حقوق حيوانات سخن مىگويد، به يك نمونه آن اشاره مىكنيم تا هر چه بيشتر با گستره رحمت و محبّت اسلامى آشنا شويم:
پيامبر گرامى اسلام(صلی الله عليه و آله) براى چهارپايان شش حق بيان فرموده(2) كه صاحبان اين حيوانات بايد اين حقوق را محترم بشمارند، و آن را رعايت كنند: «يَبْدَءُ بِعَلَفِها اِذا نَزَلَ»؛ هنگامى كه به منزل مىرسد، اوّل به سراغ آب و غذاى حيوان برود؛ آن را سيراب كند و غذايش دهد؛ سپس به فكر غذاى خويش باشد.
«وَ يَعْرِضُ عَلَيْهَا الْماءَ اِذا مَرَّ بِه»؛ به هنگام سفر و در بين راه، هر جا به نهر آبى رسيد، حيوان را به كنار آب ببرد تا اگر تشنه بود آب بخورد.
«وَ لايَضْرِبُ وَجْهَها فَاِنَّها تُسَبِّحُ بِحَمْدِ رَبِّها»؛ اگر مىخواهد حيوان با سرعت بيشتر حركت كند با تازيانه بر سر و صورتش نزند؛ زيرا حيوانات نيز به ذكر و تسبيح خداوند مشغول هستند و سزاوار نيست بر سر و روى حيوانى كه تسبيح خدا مىگويد تازيانه زده شود.(3)
«وَ لايَقِفُ عَلى ظَهْرِها اِلّا فى سَبِيلِ اللّهِ»؛ بر پشت حيوانِ متوقّف، سوار نگردد، مگر در راه خدا (مثلاً در ميدان جنگ، كه در آنجا سوار بودن بر حيوان در حال توقّف هم اشكالى ندارد، چون اگر به خاطر رعايت حالِ حيوان پياده شود، احتمال غافلگيرى توسّط دشمن مىرود).
«وَ لايَحْمِلُها فَوْقَ طاقَتِها»؛ حيوانات هم قدرت و تحمّل محدودى دارند، بايد توانايى حيوان را در نظر بگيرد و بيش از توانش بر او حمل نكند.
«وَ لايُكَلِّفُها مِنَ الْمَشْىِ اِلّا ما تُطيقُ»؛ نه تنها در مورد باركشى؛ بلكه در طىّ مسافتها و سفرها نيز بايد مراعات حيوانات را نمود و به اندازه طاقت و تحمّلشان از آنها سوارى گرفت.
اين امور، دستورات ظريفى است كه در دنياى امروز به آن عمل نمىشود و كسى به آن توجّهى نمىكند؛ بلكه بسيارى قدرت درك و تحليل آن را ندارند؛ امّا آيين رحمتگستر اسلام به تمام اين ريزهكاريها توجّه دارد و پيروانش را به آن دعوت مىكند. آيا چنين آيين مقدّسى، آيين خشونت است؟(4)
تا کنون هیچ نظری برای این مطلب درج نشده است.