آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

یکی از جلوه های مظلومیت امام علی(ع) برخی انسان های معاصر حضرت بودند، گروهی نادان و بی ارداده که شایستگی همراهی چنین رهبری را نداشتند. این یکی از بزرگ تریم مظلومیت هاست که رهبری آگاه و توانا و سیاستمداری هوشیار در بین گروهی گرفتار شود که سخنان و هشدارهایش آنان را بیدار نمی کرد. گاه مى فرمود: «اى كاش معاويه شما را با لشكر خود، معاوضه مى كرد، ده نفر از شما را مى گرفت و يك نفر از شاميان را به من مى داد». براستی اين دردناكترين شكل مظلوميت است كه آن حضرت را اول مظلوم عالم گردانید.

مظلوميت، تنها در اين نيست كه انسان به وسيله گروهى ظالم و جبّار، پيمان شكن و بى وفا و در پيكارى نابرابر، شهيد گردد؛ بلكه، يكى از دردناكترين نمونه هاى مظلوميت اين است كه مديرى لايق و فرماندهى توانا و خبير و آگاه و سياستمدارى هوشيار و خوش فكر در ميان گروهى گرفتار شود كه شايستگى و لياقت همراهى و همگامى با او را نداشته باشند، هر چه او مى گويد، بر خلاف آن رفتار مى كنند و هر قدر به آنها هشدار مى دهد به حركت در نمى آيند، جمعيّتى پراكنده، نادان، ضعيف و سست و بى اراده.
گرفتار شدن چنان رهبرى، در چنگال چنين پيروانى، سبب مى شود كه ارزش مكتب و افكار او فراموش گردد و حتى بعضى از بى خبران او را متّهم به عدم شايستگى كافى در مديريّت و رهبرى كنند.
اين يكى از بزرگترين مظلوميت هاست و اين همان است كه اميرمؤمنان على(عليه السلام) در عصر و زمان خود به آن گرفتار شد، و علاوه بر خطبه 116، در خطبه هاى متعددى از «نهج البلاغه» به آن اشاره فرموده است.
گاه مى گويد: «اى كاش! معاويه شما را با لشكر خود، معاوضه مى كرد همچون معاوضه درهم و دينار، ده نفر از شما را مى گرفت و يك نفر از شاميان را به من مى داد».(1)
و گاه مى فرمايد: «من در خواب پيغمبر خدا را ديدم و از عداوتها و كژيهاى اين قوم، به حضرتش شكايت كردم، فرمود: به آنها نفرين كن! عرض كردم: خداوندا! بهتر از آنان را به من ده! و شخص بدى را به جاى من بر آنها مسلّط كن».(2)
و در جاى ديگر مى فرمايد: «اى مرد نمايانى! كه مردانگى نداريد... به خدا دوست داشتم كه هرگز شما را نمى ديدم و نمى شناختم».(3)
و به راستى شايد نتوانيم در طول تاريخ رهبرِ برگزيده اى از اولياء الله را پيدا كنيم كه در مدت كوتاه حكومتش، با اين همه خصومت و كارشكنى و دشمنى و نامهربانى و سركشى و طغيان، روبه رو شده باشد و اين دردناكترين شكل مظلوميت است و از اين جاست كه گفته مى شود : «على(عليه السلام) اوّل مظلوم عالم است».(4)