آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

خدا در قرآن مي فرمايد: «ما دوزخ را براى كافرين به عنوان «نُزُل» مهيّا كرده ايم». «نُزُل» اولين چيز است كه براى ميهمان مى برند و به عنوان خوشامدگويي است نه تمام پذيرائى. جهنم براى كافرين نُزُل است؛ يعنى عذاب هائى فوق اين آتش وجود دارند كه براي ما قابل تصورّ نيست. در دعاى كميل آمده: «بلاء دنيا دوامش كم و مدتش كوتاه است؛ اما بلاء آخرت سختي هایش بيشتر و مدت آن طولانى تر است». و ادامه داده: «بر فرض كه بر عذابت صبر كنم، چگونه بر فراقت صبر كنم؟» از اين عبارت مي فهميم كه فراق بنده از خدا بالاتر از عذاب جهنم است.

بر اساس آیات قرآن کریم براي «کافران» عذابي بالاتر از عذاب جهنم و سوختن است. خدا در قرآن مي فرمايد: «إِنَّا أَعْتَدْنَا جَهَنَّمَ لِلْكَافِرِينَ نُزُلاً»(1)؛ (ما دوزخ را براى كافرين به عنوان «نُزُل» مهيّا كرده ايم). «نُزُل» اولين چيزی است كه براى ميهمان مى برند؛ در زمستان چايى و در تابستان مثلا شربت مى برند، اين را عرب «نُزُل» تعبير مى كند، و اين به عنوان خوشامد است نه تمام پذيرائى، یعنی جهنم و عذاب الهى براى كافرين پذیرایی اولیه است؛ و عذاب هائى مافوق اين آتش و جهنم دارند كه قابل تصورّ براى ما نيست.

در دعاى كميل مولى علی(عليه السلام) بعد از اينكه اظهار ضعف در مقابل بلاهاى دنيوى و عقوبات و ناملايمات آن مى كند و مى گويد: بلاء دنيا دوامش كم و مدتش كوتاه است مى فرمايد: چگونه بر بلاء آخرتى كه ناملايمات و دردش بيشتر و مدتش طولانى است مقاومت كنم؟ سپس كلام را به اينجا مى رساند كه: «فَهَبْنِى يَا اِلَهِى وَ سَيِّدِى وَ مُولَاىَ وَ رَبِّى صَبَرتُ عَلَى عَذَابِكَ فَكَيفَ اَصبِرُ عَلَى فِرَاقِكَ وَ هَبنِى صَبَرتُ عَلَى حَرِّ نَارِكَ فَكَيفَ اَصبِرُ عَنِ النَّظَرِ اِلَى كَرَامَتِكَ»؛ (بر فرض اى معبود و آقا و مولا و پروردگارم صبر كردم بر عذاب [دردناك و جانسوز تو ولی] چگونه صبر كنم بر دورى و فراق از تو و بر فرض صبر كردم بر سوزش آتش تو، چگونه صبر كنم بر چشم پوشى و دورى از كرامت و بزرگوارى تو؟).
از اين كلمات مولى در دعاى شريف كميل فهميده مى شود كه: فراق و دورى از خداوند و عدم رضايت او از بنده اش و حرمان از لقاء و دورى از رحمت و كرامت او، از زمره عقوباتى است كه بالاتر از عذاب جهنم و سوختن جسم است؛ زيرا مولى مى فرمايد: «اگر بر عذاب تو صبر كنم، چگونه بر اين امور صبر كنم؟!».(2)