آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

روایات زیادی درباره بی اعتبار بودن دنیا در کتب حدیثی بیان شده است. به عنوان نمونه در روايتى از حضرت رسول گرامى اسلام(ص) آمده است: «مرا با دنيا چكار! مَثَل من و دنيا همانند راكبى است كه در سايه درختى در روزى تابستانى مى آرمد، و پس از استراحت ترك آن درخت مى كند»....

روایات زیادی درباره بی اعتبار بودن دنیا در کتب حدیثی بیان شده است. به عنوان نمونه در روايتى از حضرت رسول گرامى اسلام(صلى الله عليه وآله) آمده: «مَا لِي وَ الدُّنْيَا إِنَّمَا مَثَلِي وَ مَثَلُ الدُّنْيَا كَمَثَلِ‏ رَاكِبٍ‏ قَامَ مِنَ الْقَيْلُولَةِ فِي ظِلِّ شَجَرَةٍ فِي يَوْمٍ صَائِفٍ ثُمَّ رَاحَ وَ تَرَكَهَا»؛ (مرا با دنيا چكار! مَثَل من و دنيا همانند راكبى است كه در سايه درختى در روزى تابستانى مى آرمد، و پس از استراحت ترك آن درخت مى كند).
روايت شده كه حضرت عيسى(عليه السلام) بالاى كوهى رفت، و فردى را در آفتاب سوزان مشغول عبادت ديد، گفت چرا در سايه اى [نمي‌روي] عبادت نمى كنى؟ گفت: از پيامبر(عليه السلام) شنيدم كه 700 سال بيشتر زنده نيستم و عقلم اجازه نداد به بنائى بپردازم، حضرت عيسى(عليه السلام) فرمود: خبر دهم تو را به آنچه مايه تعجب تو شود گفت: چيست؟ گفت: قومى در آخر الزمان آيند كه عمرشان از 100 تجاوز نكند و خانه ها و قصرها سازند و باغها و بستانها برپا كنند و آرزوى آنها به اندازه هزار سال است، گفت: به خدا قسم اگر زمان آنها را درك مى كردم، تمام عمرم را در سجده واحدى به سر مى بردم. بعد به عيسى(عليه السلام) گفت: در اين غار برو تا چيز عجيب ترى بينى، پس داخل شد و بر تختى از سنگ، ميّتى ديد كه بر سرش لوحى از سنگ بود، و بر آن نوشته بود «اَنَا فلان المَلِك اَنَا الذّى عَمّرتُ اَلفَ سَنَةٍ وَ بَنَيتُ اَلفَ مَدِينَةٍ وَ تَزَوَّجتُ بِاَلفِ بِكرٍ وَ هَزَمتُ اَلفَ عَسكَرٍ ثُمَّ كَانَ مَصِيرِى اِلَى هَذَا فَاعْتَبِرُوا يَا اُولِى الاَلْبَابِ»؛ (من فلان پادشاهم، من كسى هستم كه هزار سال عمر كردم، و هزار شهر بنا نمودم و با هزار دختر باكره ازدواج كردم و هزار لشكر را در مصاف با خود فرارى داده و نابود نمودم و پايان كار من اين است، پس عبرت بگيريد اى صاحبان خرد).
در مورد چنگيز هم گويند: وصيت كرد: «پس از مرگم دست مرا از تابوت بيرون كنيد، تا مردم ببينند با اين همه لشكركشى و كشورگشائى چيزى با خود نبردم!». پس اى برادر به چه مى انديشى؟ كه دنيا پس از مرگش اين است و در حياتش هم معلوم است، كه چقدر مورد تحوّل است. از عجائب تحولات آن گويند: يكى از خلفاى عباسى را روزى خليفه نمودند و فردا عزل كردند، و اموالش را از او گرفتند بطورى كه محتاج شده و در كنار درب مسجد گدايى مى كرد و مرتب مى گفت: رحم كنيد كسى را كه ديروز امير شما و امروز سائل شما است. آرى اسباب فريب دنيا بسيار است، و دواى همگى واحد، و آن تفكّر در فناء دنيا و سرعت زوال و دگرگونى احوال آن است.
شخصى از امام صادق(عليه السلام) از چگونگى: «تَفَكُّرُ سَاعَةٍ خَيرٌ مِن قِيَامِ لَيلَةٍ» سؤال كرد، و اينكه چگونه شخصى تفكر كند؟ فرمود: «يَمُرُّ بِالخَربَةِ اَو بِالدَّارِ فَيَقُولُ اَينَ سَاكِنُوكَ، اَينَ يَاتُوكَ، مَا لَكَ لَاتَتَكَلَّمِينَ؟»؛ (مرور مى كند به خرابه و يا خانه پس مى گويد كجايند ساكنين تو؟ كجايند بنا كنندگان تو؟ چرا جواب نمى دهى؟!)
امام صادق(عليه السلام) از وصاياى لقمان نقل مى كنند، كه به پسرش گفت: «يَا بُنَيَّ إِنَ‏ الدُّنْيَا بَحْرٌ عَمِيقٌ‏ قَدْ غَرِقَ‏ فِيهِ‏ عَالَمٌ‏ كَثِيرٌ فَلْتَكُنْ سَفِينَتُكَ فِيهَا تَقْوَى اللَّهِ وَ حَشْوُهَا الْإِيمَانَ وَ شِرَاعُهَا التَّوَكُّلَ وَ قَيِّمُهَا الْعَقْلَ وَ دَلِيلُهَا الْعِلْمَ وَ سُكَّانُهَا الصَّبْر»؛ (پسرم! دنيا درياى عميقى است كه عالَم بزرگى در آن غرق شده [اگر مى خواهى غرق نشوى] بايد كشتى خود را تقوا و پرواى از خدا قرار دهى، و آن را از ايمان پُر سازى و بادبان آن را توكّل و سرپرست آن را عقل و راهنماى آن را علم و سكّانش را صبر قرار دهى).(1)