آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

حساب هاى «پس انداز» نزد بانك ها كار مشروع و جايزى است. هدایا و جوایزی هم که بانک به دارندگان این حساب ها می دهد، اگر در ضمن قرارداد حساب هاى پس انداز شرط شود ربا محسوب مى شود و حرام است؛ اما اگر بازكنندگان حساب پس انداز، خود را از بانك ها طلبكار ندانند و فقط منظورشان پس انداز باشد، ولى مى دانند بانك ها در هر سال قرعه كشى مى كنند و ممكن است جايزه اى به آنها تعلق گيرد، ايراد شرعى ندارد. حتّى اگر بانك سودى را به تصمیم خود به حساب هاى پس انداز بدهند بى آن كه به شرط ضمن العقد باشد مانعى ندارد.

حساب هاى پس انداز نزد بانك ها كار مشروع و جايزى است و تنها نقطه مبهمى كه در آن وجود دارد هدايا و جوايزى است كه بانك ها براساس قرعه كشى به صاحبان اين حساب ها مى پردازند، كه انشاءالله اين جوايز و قرعه كشى جنبه واقعى و جدّى دارد نه تبليغات دروغين!
اين مسأله برمى گردد به مباحثی كه در باب ربا مطرح است، به این صورت که اگر اين هدايا و جوايز در ضمن قرارداد حساب هاى پس انداز شرط شود ربا محسوب مى شود و حرام است، امّا اگر «شرط» نشود بلكه «داعى» و انگيزه، براى افتتاح اين نوع حساب ها باشد اشكالى ندارد.
به تعبير ديگر هرگاه بازكنندگان حساب پس انداز خود را از بانك ها طلبكار ندانند و فقط منظورشان پس انداز باشد، ولى مى دانند بانك ها در هر سال قرعه كشى مى كنند و ممكن است جايزه اى به آنها تعلق گيرد، ايراد شرعى در آن نيست.
حتّى اگر بانك ها سود مختصر يا زيادى، به تصمیم خود به حساب هاى پس انداز بدهند بى آن كه به شرط ضمن العقد باشد مانعى ندارد.(1)