آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

پیامبر اکرم(ص) حدیث ثقلین را در پنج موضع ذکر کرده است: هنگام بازگشت از طائف در سال هشتم هجرت بعد از فتح مکه؛ روز عرفه؛ در مسجد خیف در منى در حجة الوداع؛ روز غدیر خم؛ و در آخرین خطبه اى که پیامبر(ص) در روز وفات خود ایراد فرمود. حتى بنا بر بعضى از نقل ها پیامبر(ص) هنگام وفاتش نیز به ثقلین؛ کتاب خدا و عترتش سفارش نمود. ابن حجر آورده حدیث ثقلین طرق زیادى دارد که آن را بیش از بیست نفر از صحابه نقل کرده اند.

با استقراء و جستجوى مختصرى پى مى بریم که پیامبر اکرم(صلى الله علیه وآله) حدیث ثقلین را در پنج موضع ذکر کرده است:
1 ـ هنگام بازگشت از طائف در سال هشتم هجرت بعد از فتح مکه.(1)
2 ـ روز عرفه، هنگامى که حضرت بر روى شتر قصواء خطبه مى خواند.(2)
3 ـ در مسجد خیف در منى در حجة الوداع.(3)
4 ـ روز غدیر خم.(4)
5 ـ در آخرین خطبه اى که پیامبر(صلى الله علیه وآله) در روز وفات خود ایراد فرمود.(5)
ابن حجر مى گوید: «حدیث ثقلین طرق زیادى دارد که آن را بیش از بیست نفر از صحابه نقل کرده اند. در بعضى از آن طرق آمده است: پیامبر(صلى الله علیه وآله) در حجة الوداع، سرزمین عرفه به کتاب و عترت سفارش نمود. در برخى به غدیر خم اشاره شده است. در دسته اى دیگر بعد از بازگشت از طائف آمده است. و هیچ گونه تنافى بین این ها نیست؛ زیرا مانعى نیست که رسول خدا(صلى الله علیه وآله) در مکان هاى متعددى به ثقلین سفارش کرده باشد.(6)
حتى بنا بر بعضى از نقل ها پیامبر(صلى الله علیه وآله) هنگام وفاتش نیز به ثقلین: کتاب خدا و عترتش سفارش نمود... .(7)، (8)