آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

اسلام عزيز نه تنها پيشگويى و اخبار از آينده را نامشروع مى‏ داند، بلكه هرگونه خبر پنهانى و غيبى را تحريم كرده است. بنابراين كسانى كه به نزد جادوگران مى ‏روند، يا از طريق هيپنوتيزم و خواب مغناطيسى خبر از آينده مى‏ دهند، يا اطّلاعات پنهانى افراد را كشف مى‏ كنند، يا از طريق رمل و اسطرلاب و حساب اعداد به اين منظور مى ‏رسند، و يا بدين منظور با روح افراد يا اجنّه ارتباط برقرار مى‏ كنند، همه اين امور براى انجام دهنده و مراجعه كننده حرام است، و در روایات نیز به این مطلب اشاره شده است.

كهانت و پيش گويى سه ريشه و سرچشمه دارد:
الف) هوش و ذكاوت كاهن: معمولًا پيش گوها آدم هاى با هوش و زرنگ و تيزبينى هستند، از قرائن و شواهد مى ‏توانند آينده افراد را تا حدودى حدس بزنند. همان‏ گونه كه سياست مداران كهنه كار و حرفه ‏اى، با ملاحظه آثار و نشانه‏ ها و حوادث و و قرائن، آينده سياسى يك كشور را حدس مى‏ زنند، و بعضاً تحليل آنها درست در مى ‏آيد.
ب) ارتباط با شياطين و أجنّه: برخى از كاهن ها مدّعى‏ اند كه با جنيان و شياطين ارتباط داشته، خبرها را از آنها مى‏ گيرند. آيه شريفه 121 سوره انعام: «وَإِنَّ الشَّيَاطِينَ لَيُوحُونَ إِلَى أَوْلِيَائِهِمْ»؛ (و شياطين به دوستان خود مطالبى مخفيانه القا مى ‏كنند)، نيز اين ارتباط را ممكن مى‏ داند، همان‏ گونه كه ارتباط با اجنّه هم از نظر عقلى امكان‏ پذير است. امّا اينكه اينها در اين ادّعا چقدر صادقند، بحث ديگرى است.
ج) كذب و دروغ: در بسيارى از موارد نه قرائن و شواهد كمكى به پيشگوها مى ‏كند، و نه ارتباطى با اجنّه و شياطين حاصل مى‏ شود، بلكه پيش گويى آنها حدس و گمان بى ‏پايه‏ اى بيش نيست، و گذشت زمان هم كوس رسوايى آنها را به صدا در مى‏ آورد. امّا اين افراد كه سرمايه زندگى آنها دروغ است و با اين سرمايه كسب درآمد مى‏ كنند، پس از افشاى دروغ هايشان ساكت ننشسته، بلكه به ناچار دست به توجيه دروغ هاى خود مى‏ زنند؛ مثل اينكه مى‏ گويند: «اطّلاعات شما ناقص بوده»، و يا «طبق دستورالعملى كه داديم عمل نكرديد» و از اين قبيل توجيهات نادرست.
پيشگويى و كهانت از منظر شرع:
اسلام عزيز نه تنها پيشگويى و اخبار از آينده را نامشروع مى‏ داند، بلكه هرگونه خبر پنهانى و غيبى را تحريم كرده است. بنابراين كسانى كه به نزد جادوگران مى ‏روند، يا از طريق هيپنوتيزم و خواب مغناطيسى خبر از آينده مى‏ دهند، يا اطّلاعات پنهانى افراد را كشف مى‏ كنند، يا از طريق رمل و اسطرلاب و حساب اعداد به اين منظور مى ‏رسند، و يا بدين منظور با روح افراد يا اجنّه ارتباط برقرار مى‏ كنند، همه اين امور براى انجام دهنده و مراجعه كننده حرام است. و اين، نظر همه مراجع محترم تقليد است، و جاى شك و شبهه ندارد. به دو روايت در اين زمينه توجّه كنيد:
1. پيامبر گرامى اسلام، حضرت محمد بن عبداللَّه(صلى الله عليه و آله) فرمودند: «مَنْ تَكَهَّنَ اوْ تُكَهِّنَ لَهُ فَقَدْ بَرِءَ مِنْ دِينِ مُحَمَّدٍ»؛ (كسى كه كهانت و پيش گويى كند و يا نزد پيش گو برود، از آيين اسلام برائت و بيزارى جسته است). (1)
2. امام صادق(عليه السلام) به نقل از پيامبر اسلام(صلى الله عليه و آله) فرمودند: «مَنْ مَشى‏ الى‏ ساحِرٍ اوْ كاهِنٍ اوْ كَذّابٍ يُصَدِّقُهُ فيما يَقُولُ فَقَدْ كَفَرَ بِما انْزَلَ اللَّهُ مِنْ كِتابٍ»؛ (كسى كه به سراغ جادوگر، يا پيش گو، يا آدم هاى دروغ گويى كه از آينده خبر مى‏ دهند، برود، و گفتار آنها را تصديق كند، نسبت به قرآن مجيد كفر ورزيده است!).(2) طبق روايات مذكور، كسانى كه براى يافتن گمشده خود به سراغ افرادى مى ‏روند كه سر كتاب باز مى كنند، مرتكب گناه بزرگى مى‏ شوند! چرا كه اگر اين باب گشوده شود، مفاسد بسيارى بدنبال خواهد داشت. مثلًا پيش گو مى‏ گويد: «يكى از بستگانت مرتكب سرقت شده است» اين شخص به تمام بستگانش بدبين شده، و هر يك از آنها را كه مى‏ بيند تصوّر مى‏ كند او سارق است. و هنگامى كه بر اثر سوء ظن اعتماد از ميان مردم رخت بر بندد، زندگى اجتماعى بسيار مشكل خواهد شد. حتّى كسانى كه براى كشف امور پنهانى، سراغ هيپنوتيزم و خواب مصنوعى مى ‏روند، مرتكب كار خلاف و گناه بزرگى مى‏ شوند. البتّه هيپنوتيزم براى درمان بيماري ها اشكالى ندارد. مثل اينكه بيماران مبتلا به افسردگى، يا كسانى كه حساسيّت فوق ‏العاده‏اى دارند، يا احساس شديد گناه مى‏ نمايند را با هيپنوتيزم درمان كنند، اين كار اشكالى ندارد. و حتّى گاه برخى از بيماران را به هنگام جرّاحى هيپنوتيزم كرده، و از داروى بى‏حسّى استفاده نمى‏ نمايند، اين كار نيز اشكالى ندارد. امّا اگر كسى را خواب كنند تا اطّلاعاتى از او بگيرند و اسرار و اخبار پنهانى مردم را كشف كنند، كار حرامى است. نتيجه اينكه اصل كهانت از نظر شريعت مقدّس اسلام از گناهان شمرده شده، و خداوند به مسلمان اجازه پيشگويى نداده است. همان‏گونه كه به آنها اجازه نداده به نزد پيشگويان بروند.(3)