آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

برخی معتقدند سرّ تأکید ائمه(ع) نسبت به برپایی مجالس عزای امام حسین(ع)، به خاطر حسن ذاتی گریه است. در حقیقت گریه، فشارهای ناشی از عقده های درونی انسان را کاهش داده و به منزله سوپاپ اطمینان، در شرایط بحرانی موجب تعادل روحی انسان می گردد. باید گفت این تحلیل، یک اشتباه بزرگ است و با توجه به سفارش های بی شمار ائمه(ع) و وعده های ثواب گریه بر آن حضرت، به یقین باید به دنبال هدفی برتر بود.

عدّه اى با توجه به آثار مثبت جسمانى و روانى گریه و تأثیر آن در پالایش روح و روان انسان مدّعى شدند سرّ تأکید ائمّه(علیهم السلام) نسبت به برپایى مجالس عزا به خاطر حسن ذاتى گریه است، زیرا «اظهار تأثّر» به وسیله گریه از نشانه هاى طبیعى و تعادل عاطفى آدمى است. اشخاصى که کمتر گریه مى کنند و نمى توانند بدین وسیله غم ها، و افسردگى هاى خویش را تخلیه کنند و عقده هاى درونى خویش را بگشایند، از روان متعادل و سلامت جسمى و روحى خوبى برخوردار نیستند. به همین جهت روانشناسان معتقدند: «زن ها از مردها عقده کمترى دارند، زیرا آنان زودتر مشکلات روحى خویش را به وسیله «گریه» بیرون مى ریزند و کمتر آن را در درون خویش پنهان مى دارند و این امر یکى از رموز سلامت آنان مى باشد».(1) و نیز معتقدند گریه فشارهاى ناشى از عقده هاى انباشته در درون انسان را مى کاهد و درمان بسیارى از آلام و رنج هاى درونى انسان است. در حقیقت اشک چشم به منزله سوپاپ اطمینانى است که در شرایط بحرانى موجب تعادل روح آدمى مى گردد.
به عقیده اینان به خاطر همین حُسن ذاتى گریه بود که یعقوب(علیه السلام) براى دورى فرزندش سالها اشک از دیدگان جارى ساخت و رسول خدا(صلى الله علیه وآله) در مرگ فرزندش ـ ابراهیم(2) ـ و صحابى جلیل القدرش عثمان بن مظعون به سختى گریست.(3) همچنین به هنگام مرگ جمعى از صحابه و یارانش و در شهادت عمویش حضرت حمزه گریان شد و بانوان مدینه را جهت گریستن بر حمزه دعوت کرد.(4) و به همین دلیل بود که حضرت زهرا(علیها السلام) در رحلت جانگداز رسول خدا(صلى الله علیه وآله) شبانه روز مى گریست(5) و حضرت على بن الحسین(علیهما السلام) در شهادت پدر بزرگوارش سالیان دراز گریان بود.(6)
و لکن هر چند آثار مثبت گریه در پالایش روح انسان و حتّى تکامل آن و دیگر فواید طبّى آن، قابل انکار نیست، ولى چنین تحلیلى هرگز نمى تواند سرّ این همه تأکید و سفارش ائمّه اطهار(علیهم السلام) براى گریستن بر امام حسین(علیه السلام) و وعده ثواب هاى فراوان آن باشد. این تحلیل یک اشتباه بزرگ است، هر کس روایات اسلامى را در این زمینه بخواند، مى داند هدف مهمّ دیگرى در کار بوده است. (7)