آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

در عصر نزول قرآن، عقیده به ثابت بودن زمین و حرکت کرات به دور آن که از هیات بطلمیوسی نشأت می گرفت، باور رایج محافل علمی جهان بود. گالیله و کپرنیک، نخستین دانشمندانی بودند که حرکت زمین را کشف کردند. آنان با ابراز عقیده خود در اواخر قرن 16 میلادی، با مخالفت شدید کلیسا روبرو شدند، این در حالی است که ده قرن پیش از آن، قرآن در آیه 88 سوره نمل، از حقیقتی علمی پرده برداشته و حرکت زمین را با عباراتی زیبا بیان کرده و آن را شاهد و گواه بر عظمت و وحدانیت خداوند دانسته بود.

در آيه 88 سوره نمل مى خوانيم: «وَتَرَى الْجِبَالَ تَحْسَبُهَا جَامِدَةً وَهِىَ تَمُرُّ مَرَّ السَّحَابِ صُنْعَ اللهِ الَّذِى أَتْقَنَ كُلَّ شَىْء إِنَّهُ خَبِيرٌ بِمَا تَفْعَلُونَ»؛ (كوه ها را مى بينى، و آنها را ساكن و بى حركت مى پندارى، در حالى كه مانند ابرها در حركتند؛ اين صنع و آفرينش خداوندى است كه همه چيز را متقن و استوار آفريده؛ به يقين او از كارهايى كه شما انجام مى دهيد آگاه است).
در اين آيه گفته شده است كوه ها كه در نظر شما ساكن است با سرعتى همچون سرعت ابرها در حركت مى باشد. (توجه داشته باشيد سرعت هاى زياد را به سرعت ابر تشبيه مى كنند، به علاوه حركت سريع ابرها خالى از تزلزل و سر و صدا است).
ديگر اين كه، اين صنع خداوندى است كه همه چيز را روى حساب آفريده است.
سوم اين كه او از اعمال شما آگاه است.
اين مسأله نيز روشن است كه كوه ها حركتى جداى از زمين ندارند و همه يك واحد به هم پيوسته اند؛ اگر كوه ها حركت مى كنند مفهومش اين است كه كره زمين در حركت است.
به هر حال آيه فوق، يكى از معجزات علمى قرآن است؛ زيرا مى دانيم در عصر نزول قرآن و حدود يك هزار سال بعد از آن، عقيده ثابت بودن زمين و حركت كرات به دور آن كه از هيأت بطلميوس نشأت مى گرفت، عقيده رايج و حاكم بر تمام محافل علمى جهان بود، و حدود يك هزار سال بعد نخستين دانشمندانى كه حركت زمين را كشف كردند گاليله ايتاليايى و كپرنيك لهستانى بودند كه در اواخر قرن شانزدهم و اوايل قرن هفدهم ميلادى اين عقيده را ابراز داشتند و بلافاصله ارباب كليسا، آنها را شديداً محكوم كرده و تا آستانه كشتن پيش بردند در حالى كه قرآن مجيد ده قرن پيش از آن، پرده از روى اين حقيقت برداشته بود؛ و حركت زمين را با عبارات زيباى فوق، به عنوان نشانه اى از توحيد و عظمت خدا مطرح كرده بود.
به هر حال شك نيست كه اين آيه از حركت كوه ها (وبه تعبير ديگر حركت زمين) در همين دنيا سخن مى گويد؛ زيرا حركت كوه ها در آستانه قيامت، چنان زلزله اى در كره زمين ايجاد مى كند كه زنان باردار وضع حمل كرده و زنان شيرده، نوزاد خود را فراموش مى كنند و هوش از سرها مى پرد؛ و اين هرگز با جمله «تَحسَبُها جامِدَةً»؛ (آنها را ساكن وبى حركت مى پندارى)، سازگار نيست.(1)