آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

در دوران علاء الدین محمد سوم، ایران مورد تاخت و تاز مغولان قرار گرفت. در سال 651 هجرى قلاع خراسان به تصرف مغولان درآمد و قلعه الموت مورد محاصره مغولان قرار گرفت. در سال 653 هجرى علاء الدین محمد به قتل رسید و خورشاه فرزند محمد جانشین پدر شد. خورشاه بعد از مقدارى جنگ و خونریزى، با مشورت وزیران و مشاورانش در شوال 654 هجرى تسلیم هلاکوخان شد و به تمام قلاع نزاریان دستور داد که خود را تسلیم کنند. آخرین قلعه، قلعه گردکوه دامغان بود که بعد از پانزده سال مقاومت در سال 669 هجرى تسلیم شد.

در دوران علاء الدین محمد سوم، ایران مورد تاخت و تاز مغولان قرار گرفت. چنگیزخان در سال 624 هجرى بعد از فتح خراسان از دنیا رفت. در این دوران محمد سوم پیشنهاد صلح با مغولان را به چنگیزخان و جانشیانش داد و گویا در ابتدا قرارداد صلحى میان آنها امضاء شد. اما جانشین چنگیزخان مایل به ادامه صلح نبود و در سال 650 هجرى هلاکو برادر منگوقا آن، براى فتح مناطق شرقى جهان اسلام روانه ایران شد. در سال 651 هجرى قلاع خراسان به تصرف مغولان درآمد، ولى بعضى از دژها مثل گرد کوه دامغان مقاومت کرده و نگذاشتند مغولان آنها را تصرف نمایند. در سال 653 هجرى علاء الدین محمد به قتل رسید و خورشاه فرزند محمد جانشین پدر شد. مغولان به خورشاه پیغام داده که شخصاً تسلیم شود و به پیروان خود نیز دستور عدم مقاومت را صادر کند. خورشاه نمى دانست چه کار کند. در سال 651 هجرى قلعه الموت مورد محاصره مغولان قرار گرفت. به هر حال بعد از مقدارى جنگ و خونریزى، خورشاه با مشورت وزیران و مشاورانش در شوال 654 هجرى تسلیم هلاکوخان شد و او به تمام قلاع نزاریان دستور داد که خود را تسلیم کنند. اکثر قلاع تسلیم شده، ولى بعضى از قلعه ها مثل لمسر و گردگوه تسلیم نشدند.
آخرین قلعه، قلعه گردکوه دامغان بود که بعد از پانزده سال مقاومت به علت احتیاج به غذا و لباس در سال 669 هجرى تسلیم شدند و این چنین طومار حکومت نزاریان در ایران بسته شد.
مغولان که به خورشاه تضمین داده بودند که کارى به آنها ندارند، در سال 655 هجرى در راه مغولستان، تمام آنها را به قتل رسانده و هیچ یک از خانواده امام نزارى را باقى نگذاشتند. نزاریان با مرگ امام و خانواده اش و با قتل عام نزاریانِ قلاع مختلف به محاق رفته و دیگر نامى از آنان تا قرنها نبود و بعضى همچون جوینى مى پنداشتند که اسماعیلیان نزارى از صحنه تاریخ محو گشته اند. ولى نزاریان شام در جاى خود به بقاء خود ادامه دادند و نزاریان ایران قرنها در محافل سرى، در حال تقیه به سر بردند. عطاءالملک جوینى که در کنار هلاکوخان هنگام تصرف قلعه الموت حضور داشت، محتویات کتابخانه قلعه الموت را شرح داده و نوشته که چگونه اکثر کتب موجود در کتابخانه الموت به علت مصادیق کتب ضلال طعمه حریق شد. (1)، (2)