آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

امام جواد(ع) که از مدینه به بغداد احضار شده بود، در حضور معتصم خلیفه عباسی وقت و در میان بزرگان، در عین جوانی در باب مساله ای فقهی نظری داد که مورد پذیرش همگان و موجب شرمندگی قاضی بغداد شد. چند روز بعد قاضی بغداد نزد معتصم رفت و با این استدلال که تایید امام جواد(ع) به عنوان بارزترین مخالف حکومت عباسی توسط خلیفه در ماجرای آن مساله فقهی برای حکومت خلیفه بسیار گران تمام می شود، او را به کشتن امام جواد تحریک کرد. سرانجام معتصم امام جواد(ع) را مسموم و شهید کرد.

مأمون در سال 218 هجرى درگذشت و پس از او برادرش «معتصم» جاى او را گرفت. او در سال 220 هجرى امام را از مدينه به بغداد آورد تا از نزديك مراقب او باشد، لذا در مجلسى كه براى تعيين محل قطع دست دزد تشكيل داده بود، امام جواد(علیه السلام) را نيز شركت داد [و فتوای امام با اینکه جوانتر از همه بودند مورد قبول واقع شد] و قاضى بغداد (ابن ابى دُؤاد) و ديگران شرمنده شدند.

چند روز بعد از آن «ابن ابى دؤاد» از حسد و كينه توزى نزد معتصم رفت و گفت: از باب خير خواهى، به شما تذكر مى دهم كه جريان چند روز قبل به صلاح حكومت شما نبود؛ زيرا در حضور همه دانشمندان و مقامات عالى مملكتى فتواى ابو جعفر (امام جواد)، يعنى فتواى كسى را كه نيمى از مسلمانان او را خليفه و شما را غاصب حق او مى دانند، بر فتواى ديگران ترجيح دادى و اين خبر ميان مردم منتشر و خود دليل قاطعى بر حقانيت او نزد شيعيانش شد.

معتصم كه مايه ابراز هر نوع دشمنى با امام را در نهاد خود داشت، از سخنان «ابن ابى دؤاد» بيشتر تحريك شد و در صدد قتل امام برآمد و سرانجام منظور پليد خود را عملى ساخت و امام را توسط منشى يكى از وزرايش مسموم و شهيد نمود.(1)

امام هنگام شهادت بيش از بيست و پنج سال و چند ماه نداشت.(2)، (3)