آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

نمی توان و نباید به تعداد کتابهای نگاشته شده درباره حضرت رسول و کتب نگاشته شده راجع به معصومین اکتفا کرد. زیرا از یک سو زندگی اولیاء الهی ابعاد بسیار گسترده  و کاوش نیافته ای دارد که نباید از آن غفلت کرد و از سوی دیگر بیشتر کتابهای موجود فعلی به صورتی خشک به نقل حوادث تاریخی اکتفا کرده اند و آنها را مورد تحلیل قرار نداده اند.

بررسى آثار اسلامى نشان مى ‏دهد که سیره اهل بیت گرامى پیامبر(علیهم السلام)، پس از سیره حضرت رسول(صلی الله علیه وآله)، از مهمترین موضوعاتى است که افکار محدثان و سیره نویسان را به خود اختصاص داده است. چنانچه از مجموع کتاب هایى که در این موضوع، از آغاز قرن دوم تاکنون نوشته شده است، آمارى تهیه شود خواهیم دید حتى ذکر اسامى آنها در یک کتاب نمى‏ گنجد، چه رسد به خود کتاب ها، که گرد آورى آنها کتابخانه‏ اى بس بزرگ را تشکیل خواهد داد. خوشبختانه فهرست هاى موجود - از شیعه و سنى- پرده از روى این واقعیت بر داشته و گذشته از کتاب «کشف الظنون» کاتب چلبى (1017-1067 ه) و «الذریعه» علامه طهرانى (1293 - 1389 ه) و «مراه الکتب» شهید ثقه اسلام (م / 1330 ه) و فهارس کتابخانه‏ هاى موجود در جهان، اخیرا محقق محترم «عبدالجبار الرفاعى» با تتبع و تفحص در مصادر و منابع کتاب شناسى موفق به جمع آورى مجموعه‏ اى از کتاب شناسى اهل بیت و معصومین(علیهم السلام) گردیده و حاصل کار ایشان در 11 جلد وزیرى، ذیل عنوان «معجم ما کتب عن الرسول و اهل البیت» به طبع رسیده است. ایشان در رابطه با تاریخ و سیره حضرت زهرا(سلام الله علیها) و ائمه اثنى عشر(علیهم السلام) مجموعا تعداد 14206 عنوان - اعم از فارسى، عربى، اردو و لاتین- را شناسایى و ذکر کرده است که ریز اعداد آن از قرار زیر است:
فاطمه زهرا(سلام الله علیها): 546 عنوان،
امیر المومنین(علیه السلام): 4956 عنوان،
امام حسن(علیه السلام): 205 عنوان،
امام حسین(علیه السلام): 3215 عنوان،
امام سجاد(علیه السلام): 399 عنوان‏،
امام باقر(علیه السلام): 69 عنوان،
امام صادق(علیه السلام): 331 عنوان،
امام کاظم(علیه السلام): 211 عنوان،
امام رضا(علیه السلام): 651 عنوان‏،
امام جواد(علیه السلام): 62 عنوان،
امام هادى(علیه السلام): 79 عنوان،
امام عسکرى(علیه السلام): 66 عنوان‏،
امام عصر(عج): 1145 عنوان،
اهل بیت(علیه السلام): 2271 عنوان کتاب، که جمعاً بالغ بر 14206 عنوان کتاب مى‏ باشد.
در ضمن ایشان پیرامون تاریخ و سیره حضرت رسول(صلی الله علیه وآله) 11427 عنوان کتاب شناسایى و ذکر کرده است.
شاید تصور شود که با این نوشته‏ هاى زیاد، چه نیازى به سیره نویسى مجدد وجود دارد؟
ولى باید یادآور شویم که حیات و زندگى اولیاى الهى، به سان جهان طبیعت، ابعاد بس گسترده‏اى دارد که هر چه درباره آنان نوشته شود، باز سرزمین هاى ناشناخته و کاوش نیافته‏ اى وجود خواهد داشت.
گذشته از این، غالب آثارى که در باب پیشوایان نگارش یافته، از قبیل فضائل نگارى، مناقب نویسى و گردآورى معجزات و کرامات، و بالاخره نقل حوادث زندگى آنان به صورت خشک و به دور از تحلیل است و در این میان، تعداد کتاب هاى تحلیلى‏ اى که بتواند پژوهشگران کنجکاو امروزى را اشباع کند انگشت شمار است و بعضى از آنها، از نظر طرز نگارش و قلم در حد انتظار نیست. البته، در زبان عربى و احیانا فارسى، حق مطلب درباره برخى از پیشوایان مانند امیر مومنان على(علیه السلام) و یا سالار شهیدان حسین بن على(علیهما السلام) تا حدودى ادا شده است، اما درباره اکثر پیشوایان، خلا وجود یک تحقیق عمیق و جامع، محسوس است.
مع الاسف باید به این حقیقت تلخ اذعان کرد که این، تنها مردم عادى نیستند که از سیره سیاسى و اخلاقى و علمى حضرت جواد(علیه السلام) و یا حضرت هادى(علیه السلام) و حضرت عسکرى(علیه السلام) اطلاع ندارند بلکه غالب گویندگان و نویسندگان نیز در این زمینه‏ ها فاقد اطلاعات کافى‏ اند.(1)