آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

«اصول اخلاقی» دعوت انبیاء عبارتند از: 1- دعوت به تقوا. 2- دعوت به ایمان و عمل صالح. 3- دعوت به عبادت و اعمال خیر. 4- دعوت به تسلیم در برابر فرمان حق.
 

اصول اخلاقی دعوت انبیاء عبارتند از:
1ـ دعوت به تقوا:
چرا که هدف نهایى آفرینش بشر، و نظم زندگانى فردى و اجتماعى او، بدون تقوی، ممکن نیست؛ چنانکه در قرآن مى خوانیم: (ما به کسانى که پیش از شما داراى کتاب آسمانى بودند و همچنین به شما؛ سفارش کردیم که تقواى الهى پیشه کنید.)؛ «وَ لَقَدْ وَصَّیْنَا الَّذِینَ اُوتُوا الْکِتَابَ مِنْ قَبْلِکُمْ وَ اِیَّاکُمْ اَنِ اتَّقُوا اللهَ».(1)
تعبیر آیه چنان گسترده است که تمام کتب آسمانى پیشین را شامل مى شود، به این ترتیب توصیه به تقوا، یعنى خویشتن دارى و پرهیز از گناه؛ و نافرمانى خدا، از اصول مشترک ادیان الهى بوده و هست.
2- دعوت به ایمان و عمل صالح:
اهمّیّت اخلاقی ایمان و عمل صالح به عنوان دو ارزش اصلى براى نجات انسان ها نیز یکى دیگر از اصول مشترک تعلیمات انبیاء است، در قرآن مى خوانیم: (کسانى که [به پیامبر اسلام] ایمان آوردند، و کسانى که به آیین یهود گرویدند و نصارى و صابئان [پیروان یحیى] هرکدام که به خدا و روز بازپسین ایمان آورده، و کارى شایسته انجام دهند، پاداششان نزد پروردگارشان مسلّم است؛ و نه ترسى بر آنهاست و نه اندوهگین مى شوند)؛ «اِنَّ الَّذِینَ آمَنُوا وَ الَّذِینَ هَادُوا وَ النَّصَارى وَ الصَّابِئِینَ مَنْ آمَنَ بِاللهِ وَ الْیَوْمِ الاْخِرِ وَ عَمِلَ صَالِحاً فَلَهُمْ اَجْرُهُمْ عِنْدَ رَبِّهِمْ وَ لاَ خَوْفٌ عَلَیْهِمْ وَ لاَ هُمْ یَحْزَنُونَ».(2)
3- دعوت به عبادت و اعمال خیر:
عبادات و کارهاى خیر نیز از تعلیمات مشترک این رهبران راستین بوده است؛ چنان که قرآن ضمن اشاره به گروهى از انبیاى بزرگ مى فرماید: (و آنان را پیشوایانى قرار دادیم که به فرمان ما، [مردم را] هدایت مى کردند؛ و انجام کارهاى نیک و برپاداشتن نمازو اداى زکات را به آنها وحى کردیم؛ و تنها ما را عبادت مى کردند)؛ «وَ جَعَلْنَاهُمْ اَئِمَّةً یَهْدُونَ بِاَمْرِنَا وَ اَوْحَیْنَا اِلَیْهِمْ فِعْلَ الْخَیْرَاتِ وَ إِقَامَ الصَّلاَةِ وَ ایِتَاءَ الزَّکوةِ وَ کانُوا لَنا عابِدین».(3)
4- دعوت به تسلیم در برابر فرمان حق:
تسلیم در برابر فرمان حق، اصل دیگرى است که بر تمام ادیان الهى حاکم، و در همه آنها وجود داشته است، که همان اصل تسلیم مطلق شدن در برابر فرمان خدا است؛ لذا در قرآن مى خوانیم: (دین در نزد خدا اسلام است)؛ «اِنَّ الدِّینَ عِنْدَ اللهِ الاِْسْلامُ».(4)
آرى روح تمام ادیان تسلیم شدن در برابر حق، در برابر فرمان پروردگار، در برابر قوانین الهى و در برابر تمام واقعیت ها است؛ و از آن جا که آیین پیامبر اسلام(صلى الله علیه وآله) برترین ادیان الهى است نام اسلام براى آن انتخاب شده است و گرنه اسلام را بر تمام ادیان آسمانى مى توان اطلاق کرد.
در جاى دیگر نیز مى فرماید: «وَ مَنْ یَبْتَغِ غَیْرَ الاِْسْلامِ دِیناً فَلَنْ یُقْبَلَ مِنْهُ وَ هُوَ فِى الاْخِرَةِ مِنَ الْخَاسِرِینَ»؛ (و هر کس جز اسلام [و تسلیم در برابر فرمان حقّ،] آیینى براى خود انتخاب کند، از او پذیرفته نخواهد شد؛ و او در آخرت، از زیانکاران است).(5)
اینها از اصول اخلاقی بودند که در تمام ادیان الهی مشترکند.(6)