آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

پیامبر(ص) سوره فتح و خصوصا آیه «إِنّا فَتَحْنا لَکَ فَتْحاً مُبِیناً» را خیلی دوست داشتند. تلاوت این سوره به منزله همراهی در فتح مکه و همچنین شرکت در بیعت با پیامبر(ص) در حدیبیه است. در روایتی از امام صادق(ع) حفظ دارایی ها از تلف، و باغ ها و نوشیدنی های بهشتی به تلاوت کننده این سوره وعده داده شده است.

درباره این سوره، روایات عجیبى در منابع اسلامى دیده مى شود:
در حدیثى از «انس» آمده، مى گوید: هنگامى که ما از «حدیبیه» باز مى گشتیم، در حالى که مشرکان مانع ورود ما به «مکّه» و انجام مراسم عمره شده بودند، سخت غرق اندوه و غم بودیم، ناگهان خداوند آیه «إِنّا فَتَحْنا لَکَ فَتْحاً مُبِیناً» را نازل فرمود.
پیغمبر(صلى الله علیه وآله) فرمود: «لَقَدْ اُنْزِلَتْ عَلَىَّ آیَةٌ هِىَ اَحَبُّ اِلَىَّ مِنَ الدُّنْیا کُلِّه»؛ (آیه اى بر من نازل شده، که از تمام دنیا نزد من محبوب تر است) (در بعضى از روایات نیز آمده است سوره اى بر من نازل شده...).(1)
عبداللّه بن مسعود مى گوید: هنگام بازگشت از حدیبیه، وقتى«اِنّا فَتَحْنا...» بر پیامبر(صلى الله علیه وآله)نازل شد، چنان حضرت غرق سرور گشت، که خدا مى داند.(2)
در حدیث دیگرى از پیامبر(صلى الله علیه وآله) آمده است:«مَنْ قَرَأَها فَکَاَنَّما شَهِدَ مَعَ محمّد(صلى الله علیه وآله) فَتْحَ مَکَّةَ وَ فِى رِوایَة اُخْرى فَکَاَنَّما کانَ مَعَ مَنْ بایَعَ مُحَمَّداً تَحْتَ الشَّجَرَةِ»؛ (هر کس این سوره را قرائت کند، مانند کسى است که به هنگام فتح مکّه در خدمت پیامبر(صلى الله علیه وآله) و در لشکر او بوده است) و در روایت دیگرى آمده: «مانند کسى است که با محمّد(صلى الله علیه وآله) در زیر درختى که در حدیبیه بود، بیعت کرده است»(3)
و بالاخره، در حدیثى از امام صادق(علیه السلام) مى خوانیم: «حَصِّنُوا اَمْوالَکُمْ وَ نِسائَکُمْ وَ ما مَلَکَتْ اَیْمانُکُمْ مِنَ التَّلَفِ بِقَرائَةِ اِنّا فَتَحْنا لَکَ فَتْحاً مُبِیْنا فَاِنَّهُ اِذا کانَ مِمَّنْ یُدْمِنُ قِرائَتَها نادى مُناد یَوْمَ الْقِیامَةِ حَتّى یَسْمَعَ الْخَلائِقُ، اَنْتَ مِنْ عِبادِىَ الْمُخْلِصِیْنَ، أَلْحِقُوهُ بِالصّالِحِیْنَ مِنْ عِبادِى وَ اَدْخِلُوهُ جَنّاتِ النَّعِیْمِ، وَ اسْقُوهُ مِنْ الرَّحِیْقِ الْمَخْتُومِ بِمِزاجِ الْکافُورِ»؛ (اموال و همسران و آنچه را در ملک شما است، با قرائت«اِنّا فَتَحْنا» از تلف حفظ کنید. کسى که پیوسته آن را تلاوت کند، روز قیامت منادى صدا مى زند آن چنان که همه خلائق مى شنوند: تو از بندگان مخلص منى، او را به بندگان صالحم ملحق سازید و در باغ هاى پر نعمت بهشت وارد کنید و از نوشابه مخصوص بهشتیان سیرابش نمائید.(4)
ناگفته پیداست این همه فضیلت و افتخار، با تلاوتِ خالى از اندیشه و عمل، حاصل نمى شود، بلکه هدف اصلى از تلاوت، تطبیق اعمال و خلق و خوى خویش، بر مفاد این آیات است.(5)