آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

اگر بدنی از اجزاء بدن دیگر تغذیه کند، در قیامت این اجزاء که در تمام بدن دوم پراکنده شده بود، از بدن تغذیه کننده خارج شده و به بدن صاحب اصلى بر مى گردد، ولی بدن دوم ناقص نمى شود بلکه کوچک مى شود؛ همچون فرزندى که کوچک است و به هنگام رستاخیز پرورش مى یابد و به صورت انسان کاملى محشور مى گردد. اینکه تمام بدن انسانى از اجزاء دیگرى تشکیل شده باشد نیز محال است؛ زیرا مسأله آکل و مأکول فرع بر این است که بدن اول موجود باشد و از بدن دیگر تغذیه کند و پرورش یابد.

در پاسخ به این شبهه آیات قرآن صریحاً مى گوید: آخرین ذراتى که در بدن انسان در هنگام مرگ وجود دارد روز قیامت به همان بدن باز مى گردد. (1)
بنابراین اگر انسان دیگرى از او تغذیه کرده، این اجزاء از بدن تغذیه کننده خارج شده و به بدن صاحب اصلى بر مى گردد، تنها چیزى که در اینجا خواهد بود این است که: لابد بدن دوم ناقص مى شود، ولى باید گفت در حقیقت ناقص نمى شود بلکه کوچک مى شود؛ زیرا اجزاى بدن اولى در تمام بدن دوم پراکنده شده بود، به هنگامى که از او گرفته شد به همان نسبت مجموع بدن دوم لاغر و کوچک تر مى شود، مثلا یک انسان شصت کیلوئى چهل کیلو از وزن بدن خود را که مال دیگرى بوده از دست خواهد داد و تنها بدن کوچکى به اندازه کودکى از او باقى مى ماند.
ولى آیا این موضوع مى تواند مشکلى ایجاد کند؟ مسلماً نه؛ زیرا این بدن کوچک تمام صفحات شخص دوم را بدون کم و کاست در بر دارد و به هنگام رستاخیز همچون فرزندى که کوچک است و سپس بزرگ مى شود پرورش مى یابد و به صورت انسان کاملى محشور مى گردد، این نوع تکامل و پرورش به هنگام رستاخیز هیچ اشکال عقلى و نقلى ندارد.
آیا این پرورش هنگام رستاخیز فورى است یا تدریجى؟ بر ما روشن نیست، اما این قدر مى دانیم، هر کدام باشد هیچ اشکالى تولید نمى کند و در هر دو صورت مسأله حل شده است.
تنها در اینجا یک سؤال باقى مى ماند و آن این که اگر تمام بدن انسانى از اجزاء دیگرى تشکیل شده باشد، در آن صورت تکلیف چیست؟
پاسخ این سؤال نیز روشن است که: چنین چیزى اصولا محال مى باشد؛ زیرا مسأله «آکل و مأکول» فرع بر این است که بدن اول موجود باشد و از بدن دیگر تغذیه کند و پرورش یابد، و با توجه به این موضوع، چگونه ممکن است تمام ذرات بدن اول از بدن دوم تشکیل گردد؟ باید بدنى قبلا فرض کنیم تا از بدن دیگرى بخورد، بنابراین بدن دیگر حتماً جزء او خواهد شد نه کل او.
با توجه به آن چه گفتیم روشن مى شود: مسأله معاد جسمانى با همین بدن هیچگونه اشکالى تولید نمى کند، و نیازى به توجیه آیاتى که صریحاً این مطلب را ثابت کرده است نداریم. (2)