آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

قرآن در ترسیم آرزوی دوزخیان برای نجات از عذاب می فرماید: «آن ها که اجابت این دعوت پروردگار را نکردند، سرنوشتشان به قدرى شوم و رقت بار است که اگر تمام روى کره زمین و حتى همانندش مال آنها باشد، حاضرند همه اینها را براى نجات از آن سرنوشت شوم بدهند». در واقع شدت مجازات ستمگران و مخالفان دعوت حق آن قدر وحشتناک که حاضرند براى نجات از آن سرنوشت شوم، آخرین هدف دنیوى، بلکه برتر و بالاتر از آن را هم فدا کنند و آزاد شوند.

پاسخ این سؤال را مى توان با توجه به آیه 18 سوره «رعد» به دست آورد. خداوند مى فرماید: (آن ها که اجابت این دعوت پروردگار را نکردند، سرنوشتشان به قدرى شوم و رقت بار است که اگر تمام روى کره زمین و حتى همانندش مال آنها باشد، حاضرند همه اینها را براى نجات از آن سرنوشت شوم بدهند)؛ و تازه از آنها پذیرفته نخواهد شد «... وَ الَّذِینَ لَم یَسْتَجِیبُوا لَهُ لَوْ أَنَّ لَهُم ما فِى الأَرْضِ جَمِیعاً وَ مِثْلَه مَعَهُ لاَفْتَدَوا بِهِ...».
براى ترسیم عظمت این عذاب و کیفر آنها تعبیرى از این رساتر نمى شود که یک انسان مالک همه روى زمین، بلکه دو برابر آن باشد، و همه را بدهد تا خود را رهائى بخشد و سودى نداشته باشد.
این جمله، در حقیقت اشاره به این است که آخرین آرزوى یک انسان ـ که برتر از آن تصور نمى شود ـ این است که مالک تمام روى زمین شود، ولى شدت مجازات ستمگران و مخالفان دعوت حق در آن حد و پایه است که حاضرند این آخرین هدف دنیوى، بلکه برتر و بالاتر از آن را هم فدا کنند و آزاد شوند و به فرض که از آنها پذیرفته مى شد، تنها نجات از عذاب بود، اما از پاداش هاى فوق العاده عظیم اجابت کنندگان دعوت حق، خبرى نبود.
از اینجا روشن مى شود: تعبیر «وَ مِثْلَهُ مَعَهُ» تنها به این معنى نیست که همانند مجموع کره زمین را بر آن بیفزاید، بلکه منظور آن است که: هر قدر بیش از آن هم مالک باشند، حاضرند براى رهائى خود بدهند؛ دلیل آن هم روشن است؛ چرا که انسان همه چیز را براى خودش مى خواهد، هنگامى که خودش غرق عذاب باشد، مالکیت همه دنیا براى او چه سودى دارد؟ (1)