راهى براى فرار از ربا؟!
اگر ما پذيرفتيم شرط سود سرايت به اصل وام نمى نمايد و آن را باطل نمى سازد، آيا وام گيرنده مى تواند وام را به صورت صورى قبول كند و بعداً سود را نپردازد؟ آيا در قبول كردن شرط ربا به صورت صورى، مرتكب حرام تكليفى نشده است؟
مرحوم امام(ره) در كتاب تحرير الوسيله می گوید وام گيرنده مى تواند چنين كارى را بكند و كار حرامى نكرده است؛ چون نسبت به سود، قصد جدّى نداشته است، بلكه قصد صورى بوده است كه آن هم حرام نيست. لکن اگر وام دهنده قرارداد وام را مشروط به ربا كند و وام گیرنده قبول آن را بدون شرط اجرا كند، اصلا معامله منعقد نمى شود؛ چرا كه در معاملات ايجاب و قبول بايد بر يك چيز وارد شود تا مؤثّر باشد ضمن این که این کار نوعی تدلیس در معامله محسوب می شود.
