شرائط بحرانى دوران عباسيان، ائمه(ع) را واداشت تا براى برقرارى ارتباط با پيروان خود، شبكه ارتباطى وكالت ایجاد کنند و با تعيين نمايندگان و كارگزاران در مناطق مختلف و جمع آورى خمس، زكات، نذور و هدايا و تحويل آن به امام، پاسخ های امام به سؤالات و مشكلات فقهى و عقيدتى و سیاسی شيعيان را، به ایشان برسانند.
ایشان با وجود همه فشارها و كنترل های حكومت عباسى، يك سلسله فعاليت هاى سياسى، اجتماعى و علمی انجام داده اند. مانند؛ تبيين انديشه صحيح اسلامى در دفاع از آيين اسلام و ردّ اشكال ها و شبهات، ايجاد شبكه ارتباطى با شيعيان مناطق مختلف از طريق تعیین نمايندگان، فعاليت هاى سرّى سياسى، حمايت و پشتيبانى مالى از شيعيان به ويژه ياران خاص، تقويت و توجیه عناصر مهم شيعه در برابر مشكلات، استفاده گسترده از آگاهى غيبى براى جلب منكران امامت و دلگرمى شيعيان و بالاخره آماده سازى شيعيان براى دوران غيبت.
قالَ الصّادقُ عليه السّلام :
نَفَسُ الْمَهْمُومِ لِظُلْمِنا تَسْبيحٌ وَ هَمُّهُ لَنا عِبادَةٌ وَ کِتْمانُ سِرّنا جِهادٌ فى سَبيلِ اللّهِ
نَفَس کسى که بخاطر مظلوميّت ما اندوهگين شود، تسبيح است و اندوهش براى ما، عبادت است و پوشاندن راز ما جهاد در راه خداست .
امالى شيخ مفيد، ص 338