منافات خلق انسان های «عقب مانده ذهنی»، با آفرینش هدفمند و نیل به کمال!

آیا خلق انسان های «عقب مانده ذهنی» با هدفمند بودن خلقت انسان برای رسیدن به «کمال» منافات ندارد؟!

اولا:  همه اتفاقات این جهان از علل و اسباب خود تبعیت می کنند و خدواند نیز این نظام را به بهترین وجه قرار داده است. اگر در جایی حوادثی اتفاق می افتد که در ظاهر شر می باشد، در حقیقت بخاطر تعارض بین علت هاست؛ انسان یا سایر موجودات در معرض اموری قرار می گیرند که سلامتی و حیات آنها را تحت الشعاع قرار می دهد. در نتیجه وجود چنین مخلوقاتی در هدف دار بودن نظام هستی خللی وارد نمی کند؛ زیرا خلقت اولیه الهی بدون نقص است و هیچ وقت انسانی بدون دلیل به صورت عقب مانده و مجنون خلق نمی شود.
ثانیا:  بسیاری از این افراد نیز می توانند در حدّ خود مسیر تکامل را طی کنند و به مراتبی از کمال برسد که آن مرتبه نزد خدای متعال مساوی با کمال صاحبان استعداد و امکانات کامل است. قواعد عقلی نیز می گوید: «کمال هر شیئی به حسب نیرو و استعدادی است که دارا است» و در آیه 286 سوره بقره می خوانیم: «خداوند هيچ كس را جز به اندازه توانايی اش، تكليف نمى کند». به عبارتی دیگر: «کمال هر موجودی با استعداد او مقایسه می شود و هر کس با تلاش متناسب با امکاناتش به مراتبی از کمال می رسد که نزد خدای متعال پذیرفته است».
ثالثا:  در برخی روایات هم بیاناتی به چشم می خورد که به انسان های عقب افتاده و مجنون و همچنین کودکانی که قبل از بلوغ از دنیا رفته اند و ... - با توجه به اینکه همه انسانها کامل برانگیخته می شوند- در قیامت یا عالم برزخ فرصت مجدد اعطا می شود و مورد آزمون قرار می گیرند تا وضع تسلیم یا تمرّد آنها در برابر تکالیف الهی معین شود. بنابراین امکان تکامل و هدایت چنین اشخاصی از بین نمی رود و چنین اشخاصی می توانند حتی پس از مرگ کمال و سرنوشت خویش را رقم بزنند.

هدفمند بودن کارهای الهی از منظر قرآن

آیا قرآن هدفمند بودن کارهای الهی را تأئید میکند؟

قرآن برای افعال الهی اهدافی را ذکر می کند؛ در اینجا به چند نمونه از آن اشاره می کنیم: در آیه 5 سوره یونس آمده است: «کسى است که خورشید را روشنایى بخش، و ماه را نورافشان قرار داد و براى آن منزلگاه هایى مقرّر کرد، تا عدد سالها و حساب (زمان) را بدانید...». در آیات دیگر آمده است: هدف از تشریع نماز، دورى از فحشا و منکرات است؛ هدف از تشریع روزه، رسیدن به تقواى الهى است؛ هدف از تشریع قصاص، حیات و زندگى است.

هدفمند بودن کارهای الهی

آیا کارهای خداوند هدف دارد؟

«کارهاى خداوند هدف دارد؛ زیرا خداوند حکیم است و حکیم بدون هدف کارى انجام نمى دهد»، زیرا اگر بدون هدف کارى صورت پذیرد چه دلیلى دارد که این کار بخصوص انجام شده و مشابه آن صورت نگرفته است؟ بنابراین، هر کارى انجام مى شود هدفى در پى آن است. ولى بین اهداف خداوند و انسانها تفاوت وجود دارد. انسانها با انجام کارهاى مختلف درصدد جبران کاستى ها و برطرف کردن نیازهاى خویشند، امّا هدف خداوند از کارها این مطلب نیست، چرا که او بى نیاز است، بلکه هدف او به بندگانش بر مى گردد و مى خواهد فیضش را شامل حال آنان کند.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

الامام الصادق (ع)

من فطر صائما فله مثل اجره

هر که روزه داري را افطار دهد اجرش همانند اجر او باشد

ميزان الحکمة 6/394