درباره «اراده خداوند» در روايت آمده است كه: «اراده در مورد مخلوقات تصميم درونى، و افعالى كه بعد از آن ظاهر مى شود مى باشد؛ و امّا در مورد خداوند اراده او فقط به معنى ايجاد است، نه انديشه مى كند، و نه تصميم مى گيرد، و نه فكر مى كند؛ و اينگونه صفات از او منتفى است؛ چه اين كه اينها همه از صفات خلق است». روشن است كه حديث اشاره به «اراده فعلى» خداوند دارد و «اراده ذاتى» علم به نظام احسن است.

«اراده» در انسان به اين صورت است كه قبلا چيزى را تصوّر مى كند، بعد فوائد آن را در نظر مى گيرد و پس از تصديق به فايده، شوق به انجام اين كار در او پديد مى آيد، سپس فرمان به عضلات صادر مى شود و انسان به سوى انجام كار حركت مى كند. ولى مى دانيم هيچ يك از اين مفاهيم در مورد خداوند معنی ندارد؛ زيرا اينها همه امورى حادث ‌اند، بلکه اراده خداوند بر دو گونه است: اراده ذاتى و اراده فعلى؛ اراده ذاتى خداوند عين علم و عين ذات او است و اراده فعلى خداوند عين ايجاد است.