یکى از مهم ترین کتاب ها در زمینه ترجمه و شرح اصطلاحات و کلمات مهم احادیث مى باشد که توسط مجد الدین ابوالسعادت مبارک بن محمد بن محمد عبدالکریم بن عبد الواحد شیبانى جزرى معروف به مجد الدین ابن اثیر(544-606 ق) نوشته شده است. این کتاب به اسم «النهایه الاثیریه» نیز شناخته شده است. ابن اثیر کتاب خود را بر اساس ترتیب حروف الفبا تالیف و منظم کرده است به طورى که در سه حرف اول کلمات این ترتیب را ملاحظه و رعایت کرده است. این کتاب داراى ویژگى هاى مهمى است که موجب شده تا علماى شیعه از آن بهره گرفته و به آن توجه نمایند. زیرا بسیارى از حقایق و وقایع تاریخى که غالباً توسط نویسندگان متعصب اهل سنت مورد انکار واقع شده و از نقل آن امتناع کرده اند، در این کتاب نقل و شرح شده است، مانند واقعه دوات و قلم که ابن اثیر آن را در ماده «هجر» بیان کرده است و اندک بودن علم ابن عباس در برابر علم على ابن ابى طالب(ع).
 

کتاب مجموعه ورّام که نام اصلی آن «تنبیه الخواطر و نزهه النواظر» است توسط ابو الحسین سعید بن ورّام بن ابی فراس نخعی (م 605 ق) از نوادگان مالک اشتر رحمه الله علیه تالیف شده است. البته عده‌ای از محققان نام اصلی آن را فقط ت«نبیه الخواطر» و برخی هم فقط «نزهه النواظر» ذکر کرده اند. این کتاب یکی از مهمترین کتاب‌های اخلاق حدیثی (نقلی) است که غالب دانشمندان و محدثان متاخر از آن بهره برده و به آن استناد کرده اند.