منظور از تکلیف و مکلّف؟

منظور از تکلیف و مکلّف چیست؟

در اصطلاح فقهی، «تکلیف» به عمل و وظیفه ای گفته می شود که از سوی شارع مقدس بر عهده بنده گذاشته شده است؛ شخصی که مورد خطاب این تکالیف قرار می گیرد نیز «مُکلَّف» گفته می شود.
تکلیف به پنج نوع «واجب»، «مستحب»، «مباح»، «مکروه» و «حرام» تقسیم می شود. البته برخی «مباح» را حکم تکلیفی نمی دانند، زیرا حقيقت «حكم تكليفى» آن است كه وظیفه ای را براى مخاطب بياورد.
طبق معنای اصطلاحی، سنّ شروعِ وظایف شرعی را «سنّ تکلیف» می گویند و دنیا را «دار تکلیف» می گویند، چون انسان تا زمانی که در این دنیا هست، موظّف به انجام وظایف شرعی خود می باشد.

تعارض در روایاتی که گرفتن مازاد بر اصل وام را جایز می داند

در روایاتی که گرفتن چمازاد یزی مازاد بر اصل وام (مثل هدیه، سود و ...) را بدون شرط قبلی جایز می داند، چه اختلافاتی وجود دارد و راه جمع این تعارضات چگونه است؟

مضامين این روايات، به چهار گروه تقسیم می شود: 1- رواياتى كه می گوید بهترين وام آنست كه سودى برای وام دهنده داشته باشد. 2- رواياتى كه می گوید گرفتن مازاد حرام نیست. 3- رواياتى كه می گوید گرفتن اضافه مکروه است. 4- رواياتى كه مى گويد هديه وام گيرنده را به جاى بدهى او حساب كن. راه جمع این روایات این است که روايات نهى كننده را ناظر به جايى بدانیم كه از آغاز نيت گرفتن هديه و زيادى كرده و رواياتى كه گرفتن و دادن هديه را مستحب مى شمرد مربوط به جايى است كه از آغاز چنين نيّتى در كار نبوده است.

«معصوم» بودن امامان(ع) با وجود اعتراف ایشان به خطا و گناه!

با توجه به این که حضرات ائمه(علیهم السلام) در دعاهايشان از خداوند طلب عفو و بخشش از گناه مي كردند، چگونه مي توان آنها را «معصوم» دانست؟

گاهی ائمه(ع) به عنوان سرمشق مردم سخن گفته اند و گفته هايشان جنبه تعليمى داشته است و گاهي هم براي اين بوده كه بگويند ما بدون تكيه بر لطف خداوند از خود چيزى نداريم و اين مواهب او است كه ما را معصوم مى دارد. ضمن اینکه گناهان ایشان از نوع «ترك اولى» است؛ به معنی انجام فعل مباح و حتى مستحب در برابر كارى مستحب تر از آن، نه ترك واجب يا انجام گناه يا مكروه.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ رَسُولُ اللهِ(صلى الله عليه وآله):

مَنْ مَاتَ وَ لَمْ يَحُجَّ فَلْيَمُتْ إِنْ شَاءَ يَهُودِيّاً وَ إِنْ شَاءَ نَصْرَانِيّاً

هر کس حجّ به جاى نياورده بميرد ]به او گفته شود [اگر خواهى يهودى بمير و اگر خواهى نصرانى.

مستدرک الوسائل: 8/18