نگاهي به داستان «فدك»

داستان «فدك» چيست؟

«فدك» از دهكده‌هاى آباد خيبر بود كه با شكست يهوديان به پيامبر داده شد و با نزول آيه «فيىء» اين زمين از طرف پيغمبر(ص) به فاطمه(س) بخشيده شد؛ ولى بعد از پيامبر(ص)، خليفه وقت آن را مصادره كرد و از ذواليد كه فاطمه(س) بود مطالبه شاهد و بينه كرد. اين قضيه مورد اتفاق بسيارى از مورخان و مفسران شيعه و اهل سنت است. در دوران‌هاى بعد، هر يك از خلفا كه مى‌خواستند تمايلى به اهل بيت(ع) نشان دهند فدك را باز مى‌گرداندند؛ اما پس از مدتي دوباره آن را تصرف مي كردند! و اين عمل بارها در زمان خلفاى بنى اميه و بنى عباس تكرار شد.

اقدامات منتصر در حمايت از علويان

اقدامات منتصر در حمايت از علويان چه بود؟

منتصر برخلاف پدرش متوکل، دوستى با على(ع) و خاندان او را آشكار ساخت، به مردم اجازه زيارت حسين(ع) را داد و به علويان تحت تعقیب ايمنى داد و سه اقدام بزرگ را به اجرا گذاشت؛ فدك را پس داد. موقوفات علويان را مسترد كرد و والى مدينه را بر كنار كرد و به جاى او «على بن الحسين» را به اين سمت منصوب كرد و توصيه نمود كه از نيكى و خدمت به بنى هاشم دريغ نورزد. اما از آنجا كه دوران خلافت منتصر كوتاه بود، پس از وى باز اختناق و فشار از سر گرفته شد.

فشار اقتصادي بر شيعيان توسط متوکل

متوکل چه فشارهاي اقتصادي بر شيعيان تحميل مي کرد؟

متوكل به منظور تضعيف جبهه تشيع و نابود ساختن نيروهاى مبارز شيعه، آنان را شديداً در فشار اقتصادى قرار داده بود، به طورى كه تا اين حد فشار اقتصادى بر شيعيان تا آن تاريخ بى سابقه بود. تا جایی که گروهى از بانوان علویه در مدينه حتى يك دست لباس نداشتند كه نماز بگزارند و يك پيراهن مندرس را هنگام نماز به نوبت استفاده مى كردند. او «فدك» را مصادره كرد و به علويان اجازه تملک، اسب سوارى، مهاجرت و داشتن بیش از يك برده نمی داد.

پایگاه اطلاع رسانی دفتر مرجع عالیقدر حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
سامانه پاسخگویی برخط(آنلاین) به سوالات شرعی و اعتقادی مقلدان حضرت آیت الله العظمی مکارم شیرازی
تارنمای پاسخگویی به احکام شرعی و مسائل فقهی
انتشارات امام علی علیه السلام
موسسه دارالإعلام لمدرسة اهل البیت (علیهم السلام)
خبرگزاری دفتر آیت الله العظمی مکارم شیرازی

قالَ الرّضا عليه السّلام :

يَا ابنَ شَبيبٍ! اِنْ کُنْتَ باکِياً لِشَئٍ فَاْبکِ لِلْحُسَيْنِ بْنِ عَلىّ بْنِ اَبى طالبٍ عليه السّلام فَاِنَّهُ ذُبِحَ کَما يُذْبَحُ الْکَبْشُ.

بحارالانوار، ج 44، ص 286