قرآن در سوره «ق» سخن از غافلانى به ميان آورده كه تا پايان عمر در عالَم «غفلت» به سر مى برند؛ اما هنگامی که در سکرات موت قرار گیرند و آثار اعمال خود را به چشم بنگرند آن گاه به آنها گفته مى شود: «اين همان چيزى است كه از آن فرار مى كرديد». سپس اشاره به وضع آنها در قيامت مى كند كه هر انسان، در حالى كه كسى وى را به پيش مى راند، وارد محشر مى شود، در این حال به او خطاب می شود: «تو از اين موضوع غافل بودى و ما پرده را از چشم تو كنار زديم و امروز چشمت كاملاً بينا شده است».

امام علی(ع) در ارتباط با لحظه مرگ انسان می فرماید: «انسان ممكن است در دنيا از هر چيزى سير شود جز زندگى كه از آن سير نمی شود و از فقدان آن احساس راحتى نمى كند». اما بسیاری از شارحان نهج البلاغه سخن امام را موافق با آیات و روایات نمی دانند؛ زیرا قرآن می فرماید: «اگر كسى كه در آستانه مرگ قرار گرفته است، از مقربان باشد، در روح و ريحان و بهشت پر نعمت است». هم چنین پیامبر(ص) می فرماید: «براى مؤمن راحتى غير از لقاء الله و شتافتن به ديار باقى نيست». پاسخ آن است كه سخن امام اشاره به مردمی دارد كه از مرگ گريزانند.