اعتكاف، نمونه برجسته ترين مقام بندگي و بردگي در پيشگاه خداوند است؛ اما عدّه اي همين عكوف (اقبال و تعظيم و کرنش) را در برابر بت ها داشته اند؛ مانند سامري كه در برابر گوساله خود عكوف داشت و ... اين گونه عكوفها، همگي باطل و حرام است؛ ولي عكوف و اعتكاف با آداب و سنن خاص خود كه تنها براي خداوند باشد، صحيح و مشروع و سازنده است.
عبادت به دو چیز تحقق پیدا مى کند: 1- خضوع با بیان و عمل، 2- اعتقاد به خدایى و پروردگارى آنکه در برابرش کرنش انجام مى گیرد و عقیده به اینکه سرنوشت کلّى یا جزئى کرنش کننده، اکنون یا در آینده، به دست اوست. لذا سجده ملائکه به آدم چون شرط دوم را دارا نیست عبادت او محسوب نمی شود.
قالَ الصّادقُ عليه السّلام :
مَنْ دَمِعَتْ عَيْنُهُ فينَا دَمْعَةً لِدَمٍ سُفِکَ لَنا اَوْ حَقٍّ لَنا نُقِصْناهُ اَوْ عِرْضٍ اُنْتُهِکَ لَنا اَوْلاَِحَدٍ مِنْ شيعَتِنا بَوَّاءهُ اللّهُ تَعالى بِها فِى الْجَنَّةِ حُقُباً.
امالى شيخ مفيد، ص 175