آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

بر طبق آیات قرآن، «وحى رسالى» سه گونه است: 1. وحى مستقيم: اِلقاى مستقيم وحى و بدون واسطه بر قلب پيامبر(ص) است. 2. خلق صوت: که در این صورت وحى تنها به گوش پيامبر(ص) رسیده و كسى جز او صدا را نمی شنود. مانند وحى بر حضرت موسى(ع) در كوه طور، و نيز وحى بر پيامبر اسلام(ص) در ليلة المعراج. 3. اِلقاى وحى به وسيله فرشته: که در این صورت جبرئيل پيام الهى را بر روان پيامبر(ص) فرود مى آورد. «قرآن» می فرماید: «او به فرمان خدا، قرآن را بر قلب تو نازل کرده است».

بر طبق آیات قرآن، «وحى رسالى» سه گونه است: «وَ مَا كَانَ لِبَشَرٍ أَن يُكَلِّمَهُ اللهُ إِلَّا وَحْيًا أَوْ مِن وَرَاءِ حِجَابٍ أَوْ يُرْسِلَ رَسُولاً فَيُوحِيَ بِإِذْنِهِ مَا يَشَاءُ إِنَّهُ عَلِيٌّ حَكِيمٌ * وَ كَذَٰلِكَ أَوْحَيْنَا إِلَيْكَ رُوحًا مِّنْ أَمْرِنَا»(1)؛ (و امکان ندارد خدا با هیچ انسانى سخن بگوید، مگر از راه وحى یا از پشت حجابى [همچون ایجاد صوت]، یا رسولى [فرشته اى] مى فرستد و به فرمان خود آنچه را بخواهد وحى مى کند؛ چرا که او بلند مقام و حکیم است * همان گونه [که بر پیامبران پیشین وحى فرستادیم] بر تو نیز حقایقى را به فرمان خود وحى کردیم).
1. وحى مستقيم: اِلقاى مستقيم وحى و بدون واسطه بر قلب پيامبر(صلی الله علیه و آله) است. پيامبر اسلام(ص) در اين باره مى‌فرمايد: «اِنَّ رُوحَ الْقُدُسِ(2)نَفَث‏‏َ فِي رُوعِي‏»(3)؛ يعنى: روح القدس بر درون من دميد.
2. خلق صوت: با رسيدن وحى به گوش پيامبر(صلی الله علیه و آله) به گونه اى كه كسى جز او نشنود. اين گونه شنيدن صوت و نديدن صاحب صوت مانند آن است كه كسى از پس پرده سخن مى گويد؛ و به همين علت با تعبير «أَوْ مِنْ وَرَاءِ حِجَابٍ» از آن ياد شده است. وحى بر حضرت موسى(علیه السلام) به ويژه در كوه طور چنين بود و نيز وحى بر پيامبر اسلام(ص) در ليلة المعراج به همين گونه انجام گرفت.
3. اِلقاى وحى به وسيله فرشته: جبرئيل پيام الهى را بر روان پيامبر اكرم(صلی الله علیه و آله) فرود مى آورد؛ چنان كه در «قرآن» آمده است: «نَزَلَ بِهِ الرُّوحُ الْأَمِينُ * عَلَىٰ قَلْبِكَ»(4)؛ (روح الامین آن را نازل کرده * بر قلب [پاک] تو)، و «فَإِنَّهُ نَزَّلَهُ عَلَىٰ قَلْبِكَ»(5)؛ (او به فرمان خدا، قرآن را بر قلب تو نازل کرده است).(6)