پاسخ اجمالی:
امام علي(ع) اقيانوس علم و دانشي است كه هيچ بشري او را نشناخته است و به همين خاطر است كه او را با امثال معاویه مقایسه کرده اند. ابن عباس در مورد «علم» امام علي(ع) می گوید: «علم پيامبر(ص) از علم بی پایان خدا نشأت گرفته است. علم علي(ع) از علم پيامبر(ص) نشأت گرفته است. علم من و علم همه اصحاب پيامبر(ص) در مقابل علم علي(ع) همچون قطره اى در برابر هفت اقيانوس پهناور است».
پاسخ تفصیلی:
براستى امام علي(عليه السلام) اين اقيانوس علم و دانش كيست؟ آيا بشر واقعاً او را شناخته است؟ بايد اعتراف كنيم كه هيچ بشري او را نشناخته است و گرنه او را با ديگران مقايسه نمى كرد. از ابن عبّاس دانشمند بزرگ اسلامى كه مورد احترام و قبول شيعه و اهل سنّت است و از او به «حبر الامّة»؛ (دانشمند امّت اسلامى) تعبير شده روايت زير مكرّر نقل شده است. توجّه فرماييد: «عِلْمُ النّبِىّ(صلى الله عليه وآله) مِنْ عِلْمِ الله تَبَارك وَ عِلْمُ عَلِىٍّ مِنْ عِلْمِ النَّبِىِّ(صلى الله عليه وآله) وَ عِلْمِى مِنْ عِلْمِ عَلِىٍّ(عليه السلام)، وَ مَا عِلْمِي وَ عِلْمُ أَصْحَابِ مُحمّدٍ فِى عِلْمِ عَلِىٍّ إِلَّا كَقَطْرَةٍ فِى سَبْعَةِ اَبْحُرٍ»(1)؛ (علم پيامبر(صلى الله عليه وآله) نشأت گرفته از علم خداست [علم خدا بى پايان است بنابراين علم رسول خدا(ص) نيز فوق العاده است] و علم حضرت علي(ع) از علم پيامبر(ص) نشأت گرفته است [بدين جهت او را باب مدينة علم النبى ناميده اند] و علم من از علم علي(ع) گرفته شده است [ولى] علم من و علم همه اصحاب پيامبر(ص) در مقابل علم حضرت على(ع) همچون قطره اى در برابر هفت اقيانوس پهناور است). دليل بر گفتار ابن عباس همين «نهج البلاغه» اى است كه در دسترس همه ماست اگر نبود جز همين «نهج البلاغه» براى شناخت مقام علمى حضرت علي(ع) كافى بود. چه كسى مى تواند همچون خطبه «اشباح»(2)، يا «متّقين»(3)، يا «قاصعه»(4) و مانند آن بياورد؟ اينكه در روايت آمده است: «اوّل مظلوم عالم على(ع) است»(5) سرّش همين است.(6)
تا کنون هیچ نظری برای این مطلب درج نشده است.