آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

مفهوم اصلى «ربّ» به نوشته «مفردات»، تربيت كردن و سوق دادن به سوى كمال است؛ و از آنجا كه اين كار با مفاهيم ديگرى مانند اصلاح و تدبير مالكيت، حكومت، سيادت و تعليم و تغذيه همراه است به هريك از اين مفاهيم نيز اطلاق شده است. در لسان العرب آمده كه «ربّ» علاوه بر اين كه بر ذات پاك خداوند اطلاق مى شود به معناى مالك، آقا، مدبّر، مربىّ، قيّم و منعم نيز آمده است.

مفهوم اصلى «ربّ» چنانكه در «مفردات» آمده به معنی تربيت كردن و سوق دادن به سوى كمال است؛ و از آنجا كه اين كار با مفاهيم ديگرى مانند اصلاح و تدبير، مالكيت، حكومت، سيادت و تعليم و تغذيه همراه است به هريك از اين مفاهيم نيز اطلاق شده است. در «لسان العرب» مى خوانيم كه: «ربّ علاوه بر اين كه بر ذات پاك خداوند اطلاق مى شود به معناى مالك، آقا، مدبّر، مربىّ، قيّم و منعم نيز آمده است».
در «مصباح كفعمى» نيز مى خوانيم كه «ربّ» در اصل به معنى تربيت و سوق تدريجى چيزى به سوى كمال است، سپس اين معنى مصدرى به عنوان مبالغه در معنى وصفى به كار رفته است، بعداً چهار قول درباره مفهوم اصلى آن ذكر مى كند: مالك، آقا، مدبّر، مربّى، و به ترتيب از مثال هاى «ربّ الدار»، «اَمّا اَحَدُكُما فَيَسقِى رَبَّهُ خَمْراً» و «ربّانيون» و «ربائب» به معناى فرزند زوجه از همسر ديگر استفاده مى كند. ولى به نظر مى رسد كه همه اين معانى لازمه همان مفهوم تربيت و پرورش است.(1)