پاسخ اجمالی:
به فرموده امام رضا(ع) بهشت هشت در دارد كه اهل قم يكى از آن درهاى هشت‌گانه را در اختيار دارند؛ البته درهاى بهشت مثل درهاى اين دنيا نيست؛ بلكه درهاى بهشت، اسبابى است كه انسان‌ها را به بهشت مى‌برد. از جمله آن اسباب، جهاد است.
پاسخ تفصیلی:
«قم» به عنوان دري از درهاي بهشت
«قَالَ الرضا(عليه السلام): إنَّ لِلْجَنَّةِ ثَمَانِيَةَ أبْوَابٍ وَ لِأَهْلِ قُم وَاحِدٌ مِنْهَا فَطُوبَى لَهُمْ ثُمَّ طُوبَى لَهُمْ ثُمَّ طُوبَى لَهُمْ»(1)؛
(امام رضا(عليه السلام) فرمودند: بهشت هشت در دارد كه اهل قم يكى از آن درهاى هشت‌گانه را در اختيار دارند؛ خوشا به حال آنها، خوشا به حال آنها، خوشا به حال آنها).
شرح حديث:
مى‌دانيم درهاى بهشت مثل درهاى اين دنيا نيست؛ بلكه درهاى بهشت، اسبابى است كه انسان‌ها را به بهشت مى‌برد. به عنوان مثال يكى از درهاى بهشت، باب المجاهدين است؛ مطابق فرمايش حضرت علي(عليه السلام): «الجِهَادُ بَابٌ مِنْ أبْوَابِ الجَنَّةِ»؛ (جهاد يكى از درهاى بهشت است).
امام رضا(عليه السلام) در اين روايت مى‌فرمايد: يكى از درهاى بهشت در قم است، يعنى در اين سرزمين عاملى وجود دارد كه مى‌تواند مردم را به بهشت دعوت كند. اين عامل چيست؟
چند احتمال وجود دارد:
احتمال اوّل: آرامگاه حضرت معصومه(عليها السلام) است كه امام صادق(عليه السلام) درباره آن مى‌فرمايد: در آينده نزديك، زنى از نسل من در اينجا دفن مى‌شود: «فَمَنْ زَارَهَا وَجَبَتْ لَهُ الْجَنَّةُ».
مى‌دانيم كه «زيارت»، با اين همه ثواب - كه در روايات براى آن بيان شده است - ديدار از يك آرامگاه انسانِ بزرگ و مقدس نيست؛ بلكه زيارتى است كه «عَارِفاً بِحَقِّهَا» باشد؛ يعنى وقتى براى زيارت به اينجا مى‌آيد، در افعال خود بازنگرى كرده و با توبه به اصلاح خويشتن بپردازد كه اين سبب مى‌شود، اينجا درى از درهاى بهشت باشد.
احتمال دوم: ممكن است اين در «باب ولايت» باشد؛ چون از همان دوران ائّمه(عليهم السلام) ولايت در قم ريشه داشته است و علمايى كه در عصر ائمّه در قم مى‌زيستند، با ائمّه(عليهم السلام) رابطه داشتند و علوم آنها را به قم منتقل مى‌كردند. پس «ولايت» از ريشه‌دارترين امورى است كه در تاريخِ قم نهفته است و ولايت درى از درهاى بهشت است و كسى كه اعمالش با ولايت توأم باشد، بهشت بر او واجب است.
احتمال سوم: درى از درهاى بهشت بودن به جهت وجود حوزه علميّه در اين شهر است؛ چرا كه علم از اينجا به ساير دنيا گسترش مى‌يابد.
احتمال چهارم: ممكن است كه همه اين امور موجب شود كه قم درى از درهاى بهشت باشد.
اين احاديث اگر درست تحليل شود همه‌اش منطقى است و چيز غير متعارفى در آن وجود ندارد.
نتيجه‌اى كه در اينجا مى‌گيريم اين است كه بايد قداست اين شهر حفظ شود و امور دينى، بيشتر از جاهاى ديگر در آن رعايت شود؛ چرا كه اين شهر، حرم ائمّه معصومين(عليهم السلام) است: «لَنَا حَرَماً وَ هُوَ قُم».(2)
تا کنون هیچ نظری برای این مطلب درج نشده است.