آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

بين صلوات خدا بر پيامبر اكرم(ص) و مومنان دو تفاوت وجود دارد؛ 1- وقتي خدا بر پيامبر(ص) صلوات مي فرستد همه فرشتگان را با خود همراه مي كند؛ اما در تجليل از مؤمنان و صلوات بر آنان، خدا و فرشتگان هر كدام جدا جدا بر مؤمنان درود مي ‏فرستند. 2- خدا درباره پيامبر(ص) نفرمود كه ما بر او صلوات مي ‏فرستيم تا او را از ظلمت‏ ها به نور برسانيم؛ ولي درباره مؤمنان مي فرمايد: «ما و فرشتگان بر مومنان درود مي فرستيم تا آنها را از ظلمت‏ ها به نور خارج سازيم».

صلواتي را كه خدا و فرشتگان بر پيامبر(صلی الله عليه و آله و سلم) مي ‏فرستند بر مؤمنان نيز مي ‏فرستند! مؤمن، به جايي مي رسد كه خداي سبحان و فرشتگان بر او صلوات مي ‏فرستند! در سوره احزاب هر دو مسئله بازگو شده است، يعني هم صلوات خدا و ملائكه بر پيامبر(صلی الله عليه و آله و سلم) و هم صلوات خدا و فرشتگان بر مؤمنان.
صلوات خدا _ كه صفت فعل اوست_ همان نوراني كردن است، قول خدا همان فعل خداست، وقتي توفيقي نصيب انسان شد كه در فضاي دلش تاريكي احساس نكرد؛ بلكه نورانيتي ديد معلوم مي شود صلوات الهي و فرشتگان نصيب او شده است. خداي متعال در تجليل از پيامبر اكرم(صلی الله عليه و آله و سلم) مي فرمايد: «إِنَّ اللَّهَ وَ مَلائِکَتَهُ يُصَلُّونَ عَلَي النَّبِيِّ...»(1) وقتي خدا بخواهد بر پيامبر عظيم الشأن(صلی الله عليه و آله و سلم) صلوات بفرستد همه فرشتگان را همراه خود ذكر مي كند مثل اين كه وقتي مهمان عزيزي وارد شهري مي شود و شخصيتي بخواهد از او به نحو احسن تجليل كند با همه دوستان و آشنايانش به ديدار او مي ‏روند.
ليكن خداي متعال در تجليل از مؤمنان و صلوات بر آنان، مي فرمايد: «هُوَ الَّذي يُصَلِّي عَلَيْکُمْ وَ مَلائِکَتُهُ...»(2) يعني خدا جدا و فرشتگان جدا بر مؤمنان درود مي ‏فرستند. تفاوت ديگر در اين است كه درباره پيامبر(صلی الله عليه و آله و سلم) نفرمود كه ما بر او صلوات مي ‏فرستيم تا او را از ظلمت‏ ها خارج و به نور برسانيم؛ زيرا او خود نور است و مصداق كامل «وَ جَعَلْنا لَهُ نُوراً يَمْشي‏ بِهِ فِي النَّاسِ».(3) ولي درباره مؤمنان مي فرمايد: خداوند بر شما درود مي‏ فرستد و فرشتگان نيز، تا شما را از ظلمت‏ ها به نور خارج كنند؛ معلوم مي شود صلوات خدا يعني نوراني كردن و اگر اين فيض قطع شود و خداوند بر كسي درود نفرستد در ظلمت خواهد ماند.(4)