آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

روایت «اقضاکم علی» در منابع مهم اهل سنت مثل صحیح بخاری و مسند احمد و... که مورد استناد علمای اهل سنت می باشد آورده شده است و پیامبر(ص) بارها به دانایی و مهارت علی(ع) در قضاوت اشاره فرموده اند. علاوه بر ایشان، صحابه و حتی عمربن خطّاب بارها به علم و قضاوت حضرت على(ع) اعتراف داشته اند.

ابن تیمیه در رد گفتار علامۀ حلّی مى گوید «و امّا قوله: قال رسول الله (صلى الله علیه و آله): (اقضاکم علیّ) و القضآء یستلزم العلم و الدین؛ فهذا الحدیث لم یثبت»؛(1) « و امّا گفتار حلّى که رسول خدا( صلى الله علیه وآله) فرمود: (على در قضاوت از تمام شما برتر است) و قضاوت مستلزم علم و دیانت است؛ این حدیث ثابت نمی باشد». در پاسخ باید گفت: اولاً: روایت «اقضاکم علی» در منابع مهم اهل سنت مثل صحیح بخاری و مسند احمد و ... که مورد استناد علمای اهل سنت می باشد آورده شده است. ثانیاً: صحابه و عمربن خطّاب به علم و قضاوت حضرت على(علیه السلام) اعتراف داشته اند. بخارى در صحیح خود از ابن عباس نقل کرده که عمرگفت: «اقرؤنا أبیّ و اقضانا علیّ»؛(2) « بهترین قاری در بین ما ابیّ است، و بهترین قاضی علی(علیه السلام) است». خالد بن مخلد بجلی از یزید بن عبد الملک بن مغیرة نوفلی، از علی بن محمد ابن ربیعه، از عبد الرحمن بن هرمز اعرج، از ابو هریره نقل می کند که می گفته عمر می گفت: علی(علیه السلام) به قضاوت داناترین همه ماست(3). ثالثاً: خود پیامبر(صلى الله علیه و آله) بارها به دانایی و مهارت علی(علیه السلام) در قضاوت اشاره فرموده اند: ابن حجر در شرح صحیح بخارى مى گوید: «حدیث (اقضانا علىّ) از انس نیز نقل شده که می گوید: پیامبر(صلى الله علیه و آله) فرمود: «اقضى أُمّتی على بن أبی طالب»؛ ماهرترین فرد امت من در قضاوت، على بن ابى طالب است. بغوى و بزار این را از ابن مسعود نقل کرده که گفت: ما چنین حدیث مى کردیم که على بن ابى طالب از تمام اهل مدینه در قضاوت مهارت بیشترى دارد»(4). پیامبر(صلى الله علیه و آله) فرمود: «أقضاکم علیّ ولا معنی للإمامة الا القضاء بأحکام الله و هو المراد بأولی الأمر الواجبة طاعتهم، بقوله: «أطیعو الله و أطیعو الرسول و أولی الأمر منکم»(5) پیامبر(صلى الله علیه و آله) فرمود: علی در قضاوت بر همه شما برتری دارد و معنی امامت هم جز قضا و حکم به احکام خدا چیز دیگری نیست و مراد از صاحبان ا مر که اطاعتشان واجب است همین است که خداوند می فرماید:« اطاعت کنید خدا را! و اطاعت کنید پیامبر (خدا) و پیشوایان (معصوم) خود را». عبدالله بن موسی عبسیّ از شیبان، از عمرو بن حبشیّ، از حارثه از علی(علیه السلام) و عبیدالله بن موسی و اسرائیل از ابو اسحاق، از حارثه، از علی(علیه السلام) نقل می کنند که می فرمود: چون پیامبر(صلى الله علیه و آله) مرا به یمن گسیل فرمود، گفتم: ای رسول خدا مرا به جانب گروهی سالخورده و کار آزموده می فرستی و ترسانم بر آنکه از عهده بر نیایم. فرمود: همانا خداوند به زودی رأیت را استوار و دلت را هدایت خواهد کرد(6).(7)