آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

ابن قتیبه یاد آورشده: هشام بن عمار، استاد بخارى در صحیح اش مى باشد. ذهبى او را امام، خطیب، قارى، محدث، عالم و راستگویى پر حدیث توصیف کرده. بخارى، بدون واسطه از او حدیث نقل مى کند. ولید بن مسلم که وى از اساتید اوست، از او حدیث نقل مى کند و عبدان گفته: در دنیا مثل او نبود و دیگرى مى گوید: هشام مردى فصیح، بلیغ، فهمیده، پرعلم و... بود.

ابوالولید، هشام بن عمار بن نصیر بن میسرة را ظفرى دمشقى نیز گفته اند.
وى استاد بخارى در صحیح اش مى باشد. ابن قتیبه او را از رجال شیعه شمرده است؛ این مطلب را در آنجا که گروهى از شیعه را، در باب الفرق کتاب معارف، نام برده یادآور شده است.
ذهبى در میزان الاعتدال(1) وى را ذکر کرده و او را به عنوان امام، خطیب، قارى، محدث، عالم دمشق، و راستگویى پر حدیث که احیاناً چیزهایى ناخوشایند نقل مى کند، و... توصیف کرده است.
بخارى، بدون واسطه، در باب کسى که به بدهکار فقیر مهلت دهد، در قسمت بیع و معامله صحیح خود، و در موارد دیگر که متتبعان مى دانند، از او حدیث نقل مى کند. گمان مى کنم از آن موارد، در کتاب مغازى(جنگ ها)، اشربه(آشامیدنى ها) و باب فضایلِ اصحاب پیامبر(صلى الله علیه وآله) باشد.
وى از یحیى بن حمزة، صدقة بن خالد، عبدالحمید بن ابى العشرین و غیر از اینها حدیث نقل مى کند.
در میزان الاعتدال مى گوید: مردم بسیارى براى فرا گرفتن قرائت و حدیث به سوى او رخت سفر مى بستند و از او حدیث نقل مى کنند. ولید بن مسلم که وى از اساتید اوست، از او حدیث نقل مى کند.
وى با اجازه از ابولهیعه روایت نقل مى کند.
عبدان گفته است: در دنیا مثل او نبود، و دیگرى مى گوید: هشام مردى فصیح، بلیغ، فهمیده و پر علم و... بود.
وى مانند دیگر شیعیان معتقد بود که الفاظ قرآن مخلوق خداوند است؛ یعنى عین این الفاظ بر پیامبر(صلى الله علیه وآله) وحى شده است. از این عقیده خبرى به احمد رسید، گفت ـ چنان که در شرح حال هشام، در میزان الاعتدال آمده است ـ: من او را طیّاش و کودن یافتم، خدا او را بکشد. احمد به نوشته اى از هشام دست یافت، دید در آغاز آن آمده است:
«اَلْحَمْدُ لِلّهِ الَّذِى تَجَلّى لِخَلْقِهِ بِخَلْقِهِ»؛ (ستایش مخصوص خداوندى است که با آفریدنش، خویش را بر آفریدگان متجلى ساخت).
احمد ایستاد و نشست، سپس دستور داد کسانى که پشت سر هشام نماز خوانده بودند، آن را اعاده کنند. با این که در سخن هشام از تنزیه خداى تعالى و تقدیس او از کیفیت و مکان داشتن، و تعظیم آیات او در آفرینش، حقایقى است که بر افراد بصیر مخفى نیست؛ زیرا سخن وى در حدّ این گفته است که: «وَ فِى کُلِّ شَىْء لَهُ آیَةٌ»؛ (در هر چیزى، نشانه اى از خدا وجود دارد). بلکه عظیم تر و به مراتب رساتر از این گفته است. اما علما و دانشمندان هم عصر، طبق اجتهاد خود، هر کدام درباره دیگرى سخن مى گویند.
هشام در سال 153 چشم به جهان گشود و در آخر ماه محرم سال 245 دیده از جهان فرو بست (خدا رحمتش کند).(2)