آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

از نظر قرآن کریم تصدّى مقام نبوت و امامت توسط کودک امر ممکنی است و به افرادی در کودکی نیز داده شده است، مثلا خداوند در سوره مریم از دادن مقام نبوت و کتاب به حضرت یحیی در کودکی خبر می دهد و باز در همان سوره از اعطای کتاب و نبوت به حضرت عیسی در کودکی سخن به میان می آید.

از نظر قرآن کریم تصدّى مقام نبوت و امامت توسط کودک نه تنها امرى ناممکن نیست، بلکه قرآن آشکارا مى فرماید: ما ولایت، نبوّت و امامت را به افرادى در کودکى داده ایم:
1 ـ یحیى بن زکریا(علیه السلام)
خداوند متعال خطاب به حضرت یحیى(علیه السلام) مى فرماید: «یا یَحْیى خُذِ الْکِتابَ بِقُوَّة وَآتَیْناهُ الْحُکْمَ صَبِیّاً»(1)؛ (اى یحیى! کتاب آسمانى ما را به قوت بگیر و ما به او در کودکى مقام نبوّت دادیم.)
«فخر رازى» درباره حکمى که خداوند به حضرت یحیى(علیه السلام) داد، مى گوید: «مراد از حکم در آیه شریفه، همان نبوّت است؛ زیرا خداوند متعال عقل او را در کودکى محکم و کامل کرد و به او وحى فرستاد. چرا که خداوند متعال حضرت یحیى(علیه السلام)و عیسى(علیه السلام)را در کودکى به پیامبرى برگزید، بر خلاف حضرت موسى(علیه السلام)و محمّد(صلى الله علیه وآله) که آنان را در بزرگ سالى به رسالت مبعوث نمود.»(2)
2 ـ عیسى بن مریم(علیه السلام)
خداوند متعال مى فرماید: «فَأَشارَتْ إِلَیْهِ قالُوا کَیْفَ نُکَلِّمُ مَنْ کانَ فِی الْمَهْدِ صَبِیّاً قالَ إِنِّی عَبْدُ اللهِ آتانِیَ الْکِتابَ وَجَعَلَنِی نَبِیّاً * وَجَعَلَنِی مُبارَکاً أَیْنَ ما کُنْتُ وَأَوْصانِی بِالصَّلاةِ وَالزَّکاةِ ما دُمْتُ حَیّاً...»(3)؛ (مریم (در پاسخ ملامت گران) به طفل اشاره کرد، آن ها گفتند: چگونه با طفلى که در گهواره است سخن گوییم. آن طفل گفت: همانا من بنده خدایم که مرا کتاب آسمانى و شرفِ نبوّت عطا فرمود. و مرا هرکجا باشم براى جهانیان مایه برکت و رحمت گردانید و تا زنده ام مرا به نماز و زکات سفارش کرد)
«قندوزى حنفى» ـ در کتاب خود در بابى پیرامون امام مهدى(علیه السلام) بعد از ذکر ولادت آن حضرت ـ مى نویسد: «گفته اند که خداوند ـ تبارک و تعالى، او را در کودکى حکمت و فصل الخطاب عنایت فرمود و او را نشانه اى براى عالمیان قرار داد، همان گونه که در شأن حضرت یحیى(علیه السلام) فرمود: «یا یَحْیى خُذِ الْکِتابَ بِقُوَّة وَآتَیْناهُ الْحُکْمَ صَبِیّاً». و نیز در شأن حضرت عیسى(علیه السلام) فرمود: «قالُوا کَیْفَ نُکَلِّمُ مَنْ کانَ فِی الْمَهْدِ صَبِیّاً * قالَ إِنِّی عَبْدُ اللهِ آتانِیَ الْکِتابَ وَجَعَلَنِی نَبِیّاً».(4)
3 ـ شاهدى از خانه زلیخا
قرآن کریم در قضیه حضرت یوسف(علیه السلام) و زلیخا مى فرماید: «وَشَهِدَ شاهِدٌ مِنْ أَهْلِها إِنْ کانَ قَمِیصُهُ قُدَّ مِنْ قُبُل فَصَدَقَتْ وَهُوَ مِنَ الْکاذِبِینَ * وَإِنْ کانَ قَمِیصُهُ قُدَّ مِنْ دُبُر فَکَذَبَتْ وَهُوَ مِنَ الصّادِقِینَ»؛ (براى درستى سخن یوسف شاهدى از بستگان زن گواهى داد و گفت: اگر پیراهن یوسف از جلو دریده باشد، زن راستگو و یوسف از دروغگویان است. و اگر پیراهن از پشت دریده است، زن دروغ گو و یوسف از راستگویان است.)
شیخ مفید(رحمه الله) مى نویسد: «اهل تفسیر ـ به جز شمار اندکى ـ در آیه شریفه «وَشَهِدَ شاهِدٌ مِنْ أَهْلِها...»، اتفاق کرده اند که آن شاهد، طفلى صغیر در گهواره بود. خداوند متعال او را به نطق درآورد تا حضرت یوسف(علیه السلام) را از گناه تبرئه نموده و تهمت را از او دور کند.»(5)
از میان مفسرین اهل سنت نیز ابن کثیر در تفسیر خود مى نویسد: عوفى از ابن عباس در مورد آیه «وَشَهِدَ شاهِدٌ مِنْ أَهْلِها...» نقل مى کند که شاهد کودکى در گهواره بود و همچنین از ابوهریره نقل شده که او کودکى در خانه بود(6)
همچنین آلوسى مى گوید: عده اى گفته اند که این شاهد، پسر دایى ذولیخاه بوده و او طفلى در گهواره بود که خداوند او را در پاکى یوسف به نطق آورد از رسول خدا(صلى الله علیه وآله) روایت شده که چهار نفر در گهواره صحبت کردند، اول ماشطه دختر فرعون، دوم شاهد یوسف، سوم صاحب جُرَیج و چهارم عیسى بن مریم.(7)
هرچند طفل، پیامبر یا امام نبوده، ولى از آن استفاده مى شود که ممکن است کسى در طفولیّت به حقّ و حقیقت حکم کند.(8)