آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

در روایات، انتظار ظهور امام زمان(عج) مانند حضور در ستاد فرماندهی ایشان و یا جهاد همراه با پیامبر(ص) شمرده شده است، این تشبیهات، روشنگر این واقعیّت است که یک نوع رابطه و تشابه در میان مسأله «انتظار» و «جهاد» وجود دارد. به این صورت که اگر انتظار حکومت جهانى مهدى اعتقادی عمیق باشد، سرچشمه دو رشته اعمال دامنه دار خواهد شد؛ اول: ترک هرگونه همکارى با عوامل ظلم و فساد، و حتّى مبارزه و درگیرى با آنها؛ دوم: خودسازى و خودیارى و جلب آمادگیهاى جسمى و روحى و مادّى و معنوى براى شکل گرفتن آن حکومت واحد جهانى.

این مضمون در روایات زیادى با تعبیرات مختلفى نقل شده است: در بعضى از روایات، انتظار حکومت حق را کشیدن «بمنزلة الضّارب بسیفه فى سبیل اللّه»؛ (همانند شمشیر زنى در راه خدا).(1) و در بعضى دیگر «کمن قارع معه بسیفه»؛ (همانند کسى است که در خدمت امام زمان با شمشیر بر مغز دشمن بکوبد).(2) در بعضى دیگر «بمنزلة من کان قاعداً تحت لواء القائم»؛ (همانند کسى است که زیر پرچم قائم بوده باشد).(3) و در بعضى دیگر «بمنزلة المجاهد بین یدى رسول اللّه»؛ (همانند کسى است که پیش روى پیامبر(صلى الله علیه وآله وسلم) جهاد کند).(4) و در بعضى دیگر «بمنزلة من استشهد مع رسول اللّه(صلى الله علیه وآله وسلم)»؛ (همانند کسى است که با پیامبر شهید شود).(5) این تشبیهات که در مورد انتظار ظهور حضرت مهدى (عج) در این روایات وارد شده بسیار پر معنى و روشنگر این واقعیّت است که یک نوع رابطه و تشابه در میان مسأله «انتظار» و «جهاد» و مبارزه با دشمن، در آخرین شکل خود، وجود دارد.(دقّت کنید!) در روایات متعدّدى نیز انتظار چنین حکومتى را داشتن، به عنوان بالاترین عبادت معرفى شده است. این مضمون در بعضى از احادیث، از پیامبر(صلى الله علیه وآله وسلم) و در بعضى از حضرت على(علیه السلام)نقل شده است؛ از جمله در حدیثى مى خوانیم که پیامبر(صلى الله علیه وآله وسلم) فرمود: «افضل اعمال امّتى انتظار الفرج من اللّه عزّوجلّ»؛ (بالاترین اعمال امّت من انتظار فرج از ناحیه خدا کشیدن است).(6) و در حدیث دیگرى از پیامبر(صلى الله علیه وآله وسلم) مى خوانیم: «افضل العبادة انتظار الفرج».(7) این حدیث اعم از این که انتظار فرج را به معنى وسیع کلمه بدانیم، و یا به مفهوم خاص یعنى انتظار ظهور مصلح جهانى باشد، اهمّیّت انتظار را در مورد بحث ما روشن مى سازد. این تعبیرات همگى حاکى از این است که انتظار چنان انقلابى همیشه توأم با یک جهاد وسیع دامنه دار است. و اگر اعتقاد و انتظار حکومت جهانى مهدى به صورت ریشه دار حلول کند، سرچشمه دو رشته اعمال دامنه دار خواهد شد (زیرا اعتقادات سطحى ممکن است اثر آن از گفتار و سخن تجاوز نکند امّا اعتقادات عمیق همیشه آثار عملى گسترده اى به دنبال خواهد داشت)؛ این دو رشته اعمال عبارتند از: ترک هرگونه همکارى و هماهنگى با عوامل ظلم و فساد، و حتّى مبارزه و درگیرى با آنها از یک سو؛ و خودسازى و خودیارى و جلب آمادگیهاى جسمى و روحى و مادّى و معنوى براى شکل گرفتن آن حکومت واحد جهانى و مردمى، از سوى دیگر. و خوب که دقّت کنیم مى بینیم هر دو قسمت آن کاملا سازنده و عامل تحرّک و آگاهى و بیدارى است.(8)