آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

جمعى از بزرگان مفسرین، از آیه: «ما فرزندان نوح را بازماندگان در زمین قرار دادیم»، چنین استفاده کرده اند که تمام نسل بشر بعد از نوح(ع) از دودمان او به وجود آمدند. امّا از بعضى! روایات و اشارات قرآنی می توان استفاده کرد که از کسانی که بر کشتی سوار شدند نیز فرزندانى در روى زمین مانده است. امام باقر(ع) می فرماید: «منظور خداوند از این آیه، این است که حق و نبوت و کتاب آسمانى و ایمان در دودمان نوح باقى ماند، ولى تمام کسانى که از فرزندان آدم در روى زمین زندگى مى کنند از اولاد نوح نیستند...».

جمعى از بزرگان مفسرین، از جمله «وَ جَعَلْنا ذُرِّیَّتَهُ هُمُ الْباقِینَ»؛ (ما فرزندان نوح را بازماندگان در زمین قرار دادیم)،(1) چنین استفاده کرده اند که تمام نسل بشر بعد از نوح(علیه السلام) از دودمان او به وجود آمدند، و هم اکنون همه از فرزندان نوحند.
این سخن را بسیارى از مورخان نقل کرده اند که از نوح(علیه السلام) سه فرزند باقى ماند به نام: «سام»، «حام» و «یافث» و تمام نژادهاى امروز کره زمین به آنها منتهى مى شوند، نژاد «عرب» و «فارس» و «روم» را نژاد «سامى» مى دانند، و نژاد «ترک» و گروهى دیگر را از اولاد «یافث»، و نژاد «سودان» و «سند» و «هند» و «نوبه» و «حبشه» و «قبط» و «بربر» را از اولاد «حام» مى شمرند.
بحث در این مسأله نیست که این نژادها از کدامین فرزند نوح اند؛ چرا که در این مسأله در میان مورخان و مفسران تعبیرهاى مختلفى دیده مى شود، بحث در این است که آیا همه نژادهاى انسانى به این سه بازمى گردد؟
در اینجا این سؤال پیش مى آید: که مگر مؤمنان دیگرى با «نوح»(علیه السلام) در کشتى سوار نشدند؟ سرنوشت آنها چه شد؟ آیا آنها همگى از دنیا رفتند بى آن که فرزندى از آنها باقى بماند؟ و یا اگر فرزندانى داشتند، فرزند دختر بود که با اولاد نوح ازدواج کردند؟ این مسأله از نظر تاریخى چندان روشن نیست، بلکه از بعضى! روایات و پاره اى اشارات در آیات قرآن، ممکن است استفاده کرد که از آنها نیز فرزندانى در روى زمین مانده، و اقوامى از اولاد آنها هستند.
در حدیثى که در تفسیر «على بن ابراهیم» از امام باقر(علیه السلام) در توضیح آیه فوق نقل شده، چنین مى خوانیم: «اَلْحَقُّ وَ النُّبُوَّةُ وَ الْکِتابُ وَ الاِیْمانُ فِى عَقِبِهِ، وَ لَیْسَ کُلُّ مَنْ فِى الاَرْضِ مِنْ بَنِى آدَمَ مِنْ وُلْدِ نُوح(علیه السلام) قالَ الله عَزَّوَجَلَّ فِى کِتابِهِ اِحْمِلْ فِیْها مِنْ کُلِّ زَوْجَیْنِ اثْنَیْنِ وَ اَهْلَکَ اِلاّ مَنْ سَبَقَ عَلَیْهِ الْقُوْلُ مِنْهُمْ وَ مَنْ آمَنَ وَ ما آمَنَ مَعَهُ اِلاّ قَلِیْلٌ، وَ قالَ الله عَزَّوَجَلَّ اَیْضاً: ذُرِّیَةَ مَنْ حَمَلْنا مَعَ نُوْح»؛ (منظور خداوند از این آیه «وَ جَعَلْنا ذُرِّیَّتَهُ هُمُ الْباقِینَ» این است که حق و نبوت و کتاب آسمانى و ایمان در دودمان نوح باقى ماند، ولى تمام کسانى که از فرزندان آدم در روى زمین زندگى مى کنند از اولاد نوح نیستند؛ چرا که خداوند متعال در کتابش مى گوید: ما به نوح دستور دادیم که از هر جفتى از حیوانات یک زوج، بر کشتى سوار کن، و همچنین اهل خانواده ات را، مگر آنها که قبلاً وعده هلاکشان داده شده [اشاره به همسر نوح و یکى از فرزندانش] و همچنین مؤمنان را، که جز گروه اندکى به نوح ایمان نیاوردند ـ و نیز [خطاب به بنى اسرائیل کرده مى گوید:] اى فرزندان کسانى که با نوح بر کشتى سوار کردیم).(2)
و به این ترتیب، آنچه درباره منتهى شدن تمام نژادهاى روى زمین به فرزندان نوح(علیه السلام) مشهور است، ثابت نیست. (3)