آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

امام علی(ع) در هشداری به طالبان بهشت و فراریان جهنم مى فرماید: «من هرگز چیزى را مانند بهشت ندیدم که طالبانش[این گونه] به خواب فرو رفته باشند و نه همانند آتشِ دوزخ که فراریان از آن به خواب فرو روند». در حقیقت این پدیده ممکن است از ضعف ایمان، و یا از غرق شدن در منافع زودگذر دنیا سرچشمه گیرد. سپس مى فرماید: «آگاه باشید! آن کس که هدایت او را به راه راست نبرد، گمراهى او را به وادى هلاکت مى کشاند». در واقع رهبران الهى وظیفه دارند انسان ها را از خواب غفلت بیدار کرده و آنان را به وظایف شان آشنا سازند.

امام علی(علیه السلام) در فرازی از خطبه28 نهج البلاغه، به همگان هشدار مى دهد و مى فرماید: (بدانید! من هرگز چیزى را مانند بهشت ندیدم که طالبانش[این گونه] به خواب فرو رفته باشند و نه همانند آتشِ [وحشتناکِ] دوزخ که فراریان از آن [این گونه] به خواب فرو روند)؛ «أَلا وَ إِنّى لَمْ أرَکَالْجَنَّةِ نامَ طالِبُها وَ لا کَالنَّارِ نامَ هارِبُها».
افرادى را دیده ایم که وقتى سفر کوچکى در پیش دارند که مختصر منافع مادى در آن است، شبانگاه خواب از چشمشان مى پرد و بیدار مى مانند و یا هنگامى که خطرى جزیى آنها را تهدید مى کند، خواب به چشمانشان فرو نمى رود، با این حال چگونه ممکن است که انسانِ طالبِ بهشت در سراى جاودان باشد ـ نعمتى که بالاتر از آن تصور نمى شود، یا ترسانِ از آتش دوزخ باشد، ـ درد و رنج جاودانى بى نظیرى که از آن رنجى برتر تصور نمى شود ـ ولى چنان به خواب غفلت فرو رود که گویى، خبرى نیست که نیست؟!
این پدیده ممکن است از ضعف ایمان نسبت به جهان دیگر سرچشمه گیرد و یا از غرق شدن در منافع زودگذر و زرق و برق دنیا؛ هر چه باشد پدیده اى دردناک و وحشتزا است.
به هر حال، وظیفه رهبران الهى است که مردم را همواره از این خواب غفلت بیدار کنند و با تقویت مبانى ایمان و زدودن آثار خود باختگى در برابر سود و زیان زودگذر دنیا، آنان را به وظایف اصلى و اهداف بزرگى که در پیش دارند آشنا و آشناتر سازند.
سپس امام (علیه السلام) به مسأله مهمّ دیگرى در همین رابطه اشاره کرده، مى فرماید:
(آگاه باشید! آنها که از حقّ سود نگیرند، زیان باطل دامنشان را خواهد گرفت و آن کس که [انوار] هدایت او را به راه راست نبرد، [ظلمتِ] گمراهى او را به وادى هلاکت مى کشاند) ؛«أَلاَ وَ إِنَّهُ مَنْ لاَیَنْفَعُهُ الْحَقُّ، یَضُرُّهُ الْبَاطِلُ وَ مَنْ لایَسْتَقیمُ بِهِ الْهُدَى، یَجُرُّ بِهِ الضَّلاَلُ إِلَى الرَّدَى».
هدف امام(علیه السلام) از بیان این جمله علاوه بر توجه دادن به یک اصل کلّى که در سرنوشت انسانها بیشترین اثر را دارد، این است که به مردم بفهماند اگر از دستورات او که هماهنگ با حقّ و عدالت است پیروى نکنند، در چنگال ظلم و ستم گرفتار خواهند شد و زیانِ باطل، تمام زندگى آنها را فرا خواهد گرفت، همان گونه که سرانجام نیز چنین شد.(1)