آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

امام حسین(ع) برای گروهی از بزرگان بصره نامه ای نوشت و در آن با یادآوری جایگاه خود و بدعت پدید آمده در اسلام، آنها را به قیام فراخواند و با تأکید بر قرآن و سنت رسول خدا(ص) به عنوان چارچوب حرکت اصلاح طلبانه خود، فرمود که اگر او را یاری کنند، به راه راست هدایت شان می کند.

امام حسین(علیه السلام) نامه اى در یک نسخه به پنج تن از اشراف بصره ـ مالک بن مسمع بکرى، احنف بن قیس، منذر بن جارود، مسعود بن عمرو، قیس بن هیثم و عمرو بن عبیدالله بن معمر ـ به این مضمون نوشت و توسّط فرستاده اى براى آنان فرستاد.

«أَمّا بَعْدُ: فَاِنَّ اللّهَ اصْطَفى مُحَمَّداً(صلى الله علیه وآله) عَلى خَلْقِهِ، وَ أَکْرَمَهُ بِنُبُوَّتِهِ، وَ اخْتارَهُ لِرِسالَتِهِ، ثُمَّ قَبَضَهُ اللّهُ إِلَیْهِ وَ قَدْ نَصَحَ لِعِبادِهِ وَ بَلَّغَ ما أُرْسِلَ بِهِ(صلى الله علیه وآله) وَ کُنّا أَهْلَهُ وَ أَوْلِیاءَهُ وَ أَوْصِیاءَهُ وَوَرَثَتَهُ وَ أَحَقَّ النّاسَ بِمَقامِهِ فِی النّاسِ، فَاسْتَأْثَرَ عَلَیْنا قَوْمُنا بِذلِکَ، فَرَضینا وَ کَرِهْنَا الْفُرْقَةَ وَ أَحْبَبْنَا الْعافِیَةَ، وَ نَحْنُ نَعْلَمُ أَنّا أَحَقُّ بِذلِکَ الْحَقِّ الْمُسْتَحَقِّ عَلَیْنا مِمَّنْ تَوَلاّهُ... وَ قَدْ بَعَثْتُ رَسُولی إِلَیْکُمْ بِهذَا الْکِتابِ، وَ أَنَا أَدْعُوکُمْ إِلى کِتابِ اللّهِ وَ سُنَّةِ نَبِیِّهِ(صلى الله علیه وآله)، فَاِنَّ السُنَّةَ قَدْ أُمیتَتْ، وَ إِنَّ الْبِدْعَةَ قَدْ أُحْیِیَتْ، وَ اِنْ تَسْمَعُوا قَوْلی وَ تُطیعُوا أَمْری اَهْدِکُمْ سَبیلَ الرَّشادِ، وَ السَّلامُ عَلَیْکُمْ وَ رَحْمَةُ اللّهِ»؛ (امّا بعد: خداوند محمّد(صلى الله علیه وآله) را بر خلقش برگزید و او را به پیامبرى خود گرامى داشت، و براى انجام رسالتش وى را انتخاب کرد، سپس او را به نزد خویش برد، در حالى که حقّ خیرخواهى بندگان را ادا کرده بود و رسالتش را به درستى ابلاغ نمود. [سپس افزود]: ما خاندان پیامبر(صلى الله علیه وآله) و اوصیا و وارثان او و شایسته ترین مردم به جانشینى وى بودیم، ولى قوم ما، ما را [به ناحق] کنار زدند و ما نیز [به ناچار] پذیرفتیم، چرا که تفرقه را ناخوش داشته و عافیت [سلامت دین و امّت اسلامى] را دوست داشتیم. در حالى که ما به یقین مى دانستیم از کسانى که بر این مسند تکیه زدند، سزاوارتریم... . اکنون فرستاده خود را با این نامه به سوى شما اعزام کردم و من شما را به کتاب خدا و سنّت پیامبرش فرا مى خوانم، چرا که [این گروه] سنّت پیامبر(صلى الله علیه وآله) را از بین برده و بدعت [در دین] را احیا کردند، اگر سخنانم را بشنوید و فرمانم را اطاعت کنید، شما را به راه راست هدایت مى کنم. والسلام علیکم و رحمة الله).(1)
بصره از مراکز حسّاس عراق بعد از کوفه بود و امام(علیه السلام) دوستان فراوانى در آنجا داشت هر چند دشمنان و مخالفان نیز کم نبودند، شاید امام(علیه السلام) مى خواهد با این نامه آنها را بیازماید و روحیّه سران آنان را کشف کند، یا لااقل از مخالفت صریح آنها جلوگیرى فرماید.
به هر حال تصریح امام(علیه السلام) به این که هدف احیاى اسلام و سنّت پیامبر(صلى الله علیه وآله) و کنار زدن سنّت شکنان ظالم و غاصب است، نشان مى دهد که شعار حضرت(علیه السلام) در این حرکت از آغاز چه بوده و چه هدفى را دنبال مى کرد.(2)