آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

هنگامى که مسلمانان برای جنگ تبوک آماده می شدند جَدّ بن قَیْس که از منافقان بود به پیامبر(ص) گفت : اگر اجازه دهى من در این جنگ حاضر نشوم؛ زیرا اگر چشمم به دختران رومى بیفتد، ممکن است دل از دست داده و دست از کارزار بکشم. پیامبر(ص) به او اجازه داد و آیه فوق درباره او نازل شد.

در آیه (49) سوره «توبه» می خوانیم: «وَ مِنْهُمْ مَنْ یَقُولُ ائْذَنْ لى وَ لا تَفْتِنِّی أَلا فِى الْفِتْنَةِ سَقَطُوا وَ إِنَّ جَهَنَّمَ لَمُحیطَةٌ بِالْکافِرینَ»؛ (بعضى از آنها مى گویند: «به ما اجازه ده [تا در جهاد شرکت نکنیم] و ما را به گناه نیفکن»! آگاه باشید آنها [هم اکنون] در گناه سقوط کرده اند؛ و جهنم کافران را احاطه کرده است).
شأن نزول:
گروهى از مفسران نقل کرده اند: هنگامى که پیامبر(صلى الله علیه وآله) مسلمانان را آماده «جنگ تبوک» مى ساخت و دعوت به حرکت مى کرد یکى از رؤساى طایفه «بنى سَلمَة» به نام «جَدّ بن قَیْس» که در صف منافقان بود خدمت پیامبر(صلى الله علیه وآله) آمده، عرض کرد:
اگر اجازه دهى من در این میدان جنگ حاضر نشوم؛ زیرا علاقه شدیدى به زنان دارم، مخصوصاً اگر چشمم به دختران رومى بیفتد، ممکن است دل از دست بدهم، مفتون آنها شوم! و دست از کارزار بکشم! پیامبر(صلى الله علیه وآله) به او اجازه داد.
در این موقع، آیه فوق نازل شد و عمل آن شخص را محکوم ساخت. (سپس) پیامبر(صلى الله علیه وآله) رو به گروهى از «بنى سَلمَه» کرد؛ گفت: بزرگ شما کیست؟
گفتند: «جدّ بن قَیس»، ولى او مرد بخیل و ترسوئى است.
فرمود: چه دردى بدتر از درد بخل.
سپس فرمود: بزرگ شما آن جوان سفیدرو «بِشْر بن بَرّاء» است (که مردى است پر سخاوت و گشاده روى).(1)، (2)