آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

آیه «لَیسَ کَمثلِهِ شىءٌ»، در واقع پایه اصلى شناخت تمام صفات خداوند است نفی تشبیه و پاک شمردن خدا از نقایص ممکنات، اصل و اساس شناخت تمام صفات پروردگار است. زیرا خداوند موجودی است نامحدود و بی پایان، لذا بسیاری از مفاهیمی که درباره غیر خدا ثابت است مثل دوری و نزدیکی، آسانی و سختی و... درباره پروردگار بی معناست. به این دلیل است که می گویند: شناخت اصل وجود خدا آسان است اما شناخت صفاتش مشکل.

آیه «لَیسَ کَمثلِهِ شىءٌ»، (1) در حقیقیت پایه اصلى شناخت تمام صفات خدا است که بدون توجه به آن به هیچ یک از اوصاف پروردگار نمى توان پى برد؛ زیرا خطرناک ترین پرتگاهى که بر سر راه پویندگان طریق معرفة الله قرار دارد همان «پرتگاه» تشبیه است که خدا را در وصفى از اوصاف، شبیه مخلوقاتش بدانند، این امر، سبب مى شود که به «درّه شرک» سقوط کنند.
به تعبیر دیگر او وجودى است بى پایان و نامحدود از هر نظر، و هر چه غیر او است محدود و متناهى است از هر نظر، از نظر عمر، قدرت، علم، حیات، اداره، فعل و ... و این همان خط «تنزیه» و پاک شمردن خداوند از نقایص ممکنات است.
به همین دلیل، بسیارى از مفاهیمى که در مورد غیر خدا، ثابت است در مورد ذات پاک او اصلا معنى ندارد، مثلا بعضى از کارها براى ما آسان است و بعضى سخت، بعضى از اشیاء از ما دور است و بعضى نزدیک، بعضى کوچک است و بعضى بزرگ چرا که وجود مامحدود است و با مقایسه موجودات دیگر با آن، این مفاهیم پیدا مى شود، امّا براى وجودى که از هر نظر بى نهایت است و ازل و ابد را همه در بر گرفته، این معانى تصور نمى شود، دور و نزدیکى درباره او نیست، همه نزدیکند، مشکل و آسانى وجود ندارد. همه آسان است به همین دلیل است که مى گویند شناخت اصل وجود خدا آسان اما شناخت صفات او مشکل!. (2)