آیین رحمت - معارف اسلامی و پاسخ به شبهات کلامی

همچنان که اصل پیدایش یک پدیده در پرتو علّت و شرایط خاصّى صورت مى گیرد، استمرار و ادامه وجود آن نیز شرایط و مراقبت هاى خاصّى لازم دارد. یک فرد هدایت یافته هم مانند سایر پدیده های جهان هستی، هر لحظه ممکن است دستخوش فنا و زوال گردد؛ لذا باید از وضع فعلى استفاده نماید و رو به درگاه الهى آورده و استمرار آنرا طلب کند. پس اگر یک فرد هدایت یافته، بگوید: «ما را به راه راست هدایت کن!» هدف این است که ما را در این راه پایدار فرما! و این نعمت را درباره ما مستمر و دائمى گردان.

جهان هستى با تمام پدیده هاى خود - اعم از مادّى و معنوى - قابل زوال و دستخوش تغییر و تحوّل است؛ همچنان که اصل پیدایش یک پدیده در پرتو علّت و شرایط خاصّى صورت مى گیرد، همچنین استمرار و ادامه وجود آن، شرایط و مراقبت هاى خاصّى لازم دارد تا به آن لباس استمرار و بقا بپوشاند و از زوال و فناى آن جلوگیرى کند.
موضوع هدایت به راه راست نیز مشمول همین قانون است. بقا و ادامه هدایت هر فرد و یا جامعه، به مراقبت ها و شرایط خاص نیازمند است و الاّ ممکن است یک فرد هدایت یافته، در آینده عمر خود از جادّه مستقیم منحرف گردد و پس از هدایت، مجدّداً گمراه شود.
بنابراین، یک فرد و یک اجتماع هرچند در شرایط کنونى از نظر هدایت و عقاید در درجه عالى و ممتاز قرار بگیرد، ولى آینده او مبهم است. او باید از وضع فعلى استفاده نماید و رو به درگاه الهى آورده و از او جدّاً بطلبد که این نعمت را که هر لحظه ممکن است دستخوش فنا و زوال گردد، در حقّ او در تمام ادوار عمر برقرار بدارد.
و اگر یک فرد هدایت یافته، بگوید: «اِهْدِنَا الصِّراطَ الْمُسْتَقِیمَ»؛ (ما را به راه راست هدایت کن!) هدف این است که ما را در این راه پایدار فرما! و این نعمت را درباره ما مستمر و دائمى گردان.
مفسّر بزرگ اسلام «طبرسى» در «مجمع البیان» مثال مى زند و مى گوید: و نظیر این گونه تعبیرات در میان ما فراوان است؛ شما وقتى احساس مى کنید که مهمان عزیز شما مى خواهد کم کم دست از غذا بکشد، فوراً به او مى گویید: میل بفرمایید در صورتى که او آرام آرام مشغول خوردن است، ولى منظور این است که این کار را ادامه بده.(1)